Eksperymentalna podziemna elektrownia szczytowo-pompowa UPSH

Drogi Użytkowniku,

Administratorem Twoich danych osobowych jest Agencja Rynku Energii S.A z siedzibą przy ul. Bobrowieckiej 3, 00-728 Warszawa, KRS: 0000021306, NIP: 5261757578, REGON: 012435148. W ramach odwiedzania naszych serwisów internetowych możemy przetwarzać Twój adres IP, pliki cookies i podobne dane nt. aktywności lub urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane dodatkowo jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Administratora tych danych, cele i podstawy przetwarzania oraz inne informacje wymagane przez RODO znajdziesz w Polityce Prywatności pod tym linkiem.

Jeżeli korzystasz także z innych usług dostępnych za pośrednictwem naszego serwisu, przetwarzamy też Twoje dane osobowe podane przy zakładaniu konta lub rejestracji do newslettera. Przetwarzamy dane, które podajesz, pozostawiasz lub do których możemy uzyskać dostęp w ramach korzystania z Usług.

Informacje dotyczące Administratora Twoich danych osobowych a także cele i podstawy przetwarzania oraz inne niezbędne informacje wymagane przez RODO znajdziesz w Polityce Prywatności pod wskazanym linkiem (tym linkiem). Dane zbierane na potrzeby różnych usług mogą być przetwarzane w różnych celach, na różnych podstawach.

Pamiętaj, że w związku z przetwarzaniem danych osobowych przysługuje Ci szereg gwarancji i praw, a przede wszystkim prawo do odwołania zgody oraz prawo sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych. Prawa te będą przez nas bezwzględnie przestrzegane. Prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych z przyczyn związanych z Twoją szczególną sytuacją, po skutecznym wniesieniu prawa do sprzeciwu Twoje dane nie będą przetwarzane o ile nie będzie istnieć ważna prawnie uzasadniona podstawa do przetwarzania, nadrzędna wobec Twoich interesów, praw i wolności lub podstawa do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń. Twoje dane nie będą przetwarzane w celu marketingu własnego po zgłoszeniu sprzeciwu. Jeżeli więc nie zgadzasz się z naszą oceną niezbędności przetwarzania Twoich danych lub masz inne zastrzeżenia w tym zakresie, koniecznie zgłoś sprzeciw lub prześlij nam swoje zastrzeżenia na adres Inspektora Ochrony Danych Osobowych pod adres iod@are.waw.pl. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania dokonanego przed jej wycofaniem.

W dowolnym czasie możesz określić warunki przechowywania i dostępu do plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej.

Jeśli zgadzasz się na wykorzystanie technologii plików cookies wystarczy kliknąć poniższy przycisk „Przejdź do serwisu”.

Zarząd Agencji Rynku Energii S.A Wydawca portalu CIRE.pl

Systemy OZE charakteryzują się niestabilną pracą, co wymaga budowy systemów magazynowania energii. Jednym ze sposobów takiego magazynowania są instalacje elektrowni szczytowo-pompowych. Ich wadą jest istotna ingerencja w środowisko naturalne. Likwidacja podziemnych kopalń węgla kamiennego stwarza możliwość budowy podziemnej elektrowni szczytowo-pompowej.

Zmiany klimatyczne, za którymi wprowadzono ograniczenia w emisji CO2 skutkują dekarbonizacją przemysłu energetycznego. Alternatywą dla elektrowni cieplnych są odnawialne źródła energii (OZE). Jednym z problemów, jakie generują OZE, to nieciągły charakter generacji. Sposobem rozwiązania tego problemu są magazyny energii.

Jedną z najstarszych metod magazynowania energii w dobowych cyklach produkcyjnych są elektrownie szczytowo-pompowe (Pumped-Storage Hydroelectricity – PSH).
Eksploatowane do dzisiaj konstrukcje pozwalają na niwelacje deficytu energetycznego związanego z równomierną produkcją energetyki konwencjonalnej przy nierównomiernym poborze. Założenia tych konstrukcji oraz ich opłacalność zostały wielokrotnie potwierdzone, stanowią istotne wsparcie w stabilności systemu energetycznego. Ich wadą jest dość duża ingerencja w środowisko poprzez budowę zbiorników retencyjnych – dolnego oraz górnego. Również koszty budowy takich zbiorników są znaczące.

W wyniku procesu dekarbonizacji lub poprzez wyczerpanie złóż węgla kamiennego następuje proces zamykania kopalni podziemnych. Likwidacja zakładu górniczego wiąże się z wdrożeniem programu, którego zadaniem jest ograniczenie wpływu na środowisko. W wielu przypadkach pozostawiony pozostaje system odwodnienia głównego w celu utrzymania odpowiedniego poziomu wód w byłej kopalni. Poziom tych wód jest newralgiczny i uzależniony od połączeń z innymi, czynnymi kopalniami, ale może się zmieniać w granicach rzędnych ustalonych dla tzw. zbiornika retencyjnego. Poziom tego zbiornika, na którym znajduje się pompownia główna jest poziomem odwadniania determinującym rzędną piętrzenia wód.
Poniżej poziomu odwadniania znajdują się wyrobiska chodnikowe i zroby dawnej eksploatacji stanowiące zbiornik retencyjny. Taka infrastruktura pozwala na budowę podziemnej elektrowni szczytowo-pompowej (Underground Pumped Storage Hydropower – UPSH).
Konstrukcje tego typu są eksploatowane na świecie, wnioski jednak mogą być uogólniane w ograniczonym zakresie. Biorąc pod uwagę czynniki występujące w Polsce, należy przeprowadzić analizę możliwości wykorzystania polskich kopalń do tego typu projektu.

Jedyną metodą obiektywnej opłacalności UPSH jest budowa oraz szczegółowe badania instalacji prototypowej.

Pełna treść artykułu

prof. dr hab. inż. Tomasz Barszcz
prof. dr hab. inż. Kajetan d’Obyrn
prof. dr hab. inż. Tomasz Korbiel
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Źródło: Rynek Energii Nr 1/2022