INGA - Innowacyjne Gazownictwo - wspólny program PGNiG, Gaz-Systemu i NCBR

16 listopada podczas odbywającego się w Rzeszowie Kongresu 590, PGNiG, Gaz-System i NCBR podpisały umowę dotyczącą realizacji programu INGA - Innowacyjne Gazownictwo. Konsorcja przedsiębiorców i naukowców będą mogły wziąć udział w konkursach na rozwój nowatorskich rozwiązań dla sektora gazowniczego. Łączny budżet programu wyniesie 400 mln zł.

INGA to wspólny program finansowania projektów badawczo-rozwojowych i innowacji technologicznych dla polskiej branży gazowniczej.

Umowę o realizacji programu podpisali: Piotr Woźniak, prezes zarządu PGNiG i Łukasz Kroplewski, wiceprezes zarządu PGNiG ds. rozwoju, Tomasz Stępień, prezes zarządu Gaz-Systemu i Artur Zawartko, wiceprezes zarządu Gaz-Systemu oraz prof. Maciej Chorowski, Dyrektor NCBR.

Prof. Maciej Chorowski, dyrektor NCBiR, przedstawił założenia programu. Towarzyszyli mu wicedyrektor pionu rozwoju w Gaz-System Artur Zawisza oraz Dariusz Dzirba, dyrektor departamentu badań i rozwoju w PGNiG.

Chorowski powiedział, że to największy program w historii NCBiR. Budżet ING-i to 400 mln złotych, w 50 procentach ze środków Centrum, w drugiej połowie ze środków PGNiG i Gaz-Systemu. Dyrektor zapowiedział stałą ewaluację osiągnięć. - NCBiR działa na zasadzie ubezpieczyciela - powiedział. Centrum ma ubezpieczać firmy od wydatków, które musiały być poniesione, aby przekonać się czy dane rozwiązanie było innowacyjne, choć niekoniecznie przyniosło oczekiwany efekt.

Jak podkreślił podczas debaty rozpoczynającej program prof. Maciej Chorowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju formuła wspólnego przedsięwzięcia zapewnia duże możliwości realizacji najciekawszych pomysłów przy zminimalizowanym ryzyku niepowodzeń. "Przygotowana jest agenda badawcza, każdy projekt jest ewaluowany ze względu na jego wartość. Sprawdzamy, czy te prace będą przydatne dla przedsiębiorców, a z drugiej strony, czy one rzeczywiście spełniają kryteria prac badawczo-rozwojowych, czyli takich, które paradoksalnie są obarczone dość dużym ryzykiem. Nie oczekujemy, że każdy proces badawczy zakończy się sukcesem, liczymy się z tym, że niektóre nie doprowadzą do zamierzonych efektów. NCBR występuje tutaj w roli ubezpieczyciela; my ubezpieczamy środki własne przedsiębiorstw, które nie przyniosą w przyszłości dobrych rezultatów w postaci przychodów, ale które musiały być poniesione, by uzyskać efekt" - tłumaczył.

Zdaniem prezesa zarządu Gaz-Systemu Tomasza Stępnia wspólne przedsięwzięcie jest unikatową formułą współpracy i finansowania badań naukowych dla przemysłu. - Skorzystają na nim partnerzy programu, naukowcy, przedsiębiorstwa, ale przede wszystkim cały sektor gazowniczy w Polsce - dodaje.

Wiceprezes zarządu PGNiG ds. rozwoju Łukasz Kroplewski zaznaczył, że branży zależy na wzroście liczby innowacji technologicznych, a także na pobudzeniu aktywności środowiska akademickiego w realizacji działań badawczo-rozwojowych, z których może skorzystać polskie gazownictwo. - Mamy nadzieję, że efekty tego programu poprawią efektywność działalności polskiego sektora gazownictwa. Szczególnie liczymy na duże zainteresowanie programem INGA wśród małych i średnich przedsiębiorstw zrzeszonych w Izbie Gospodarczej Gazownictwa - dodał.

- Za złotówkę, którą wykłada partner finansowy, złotówkę dokłada NCBiR, więc robimy to z 50-procentową bonifikatą. To największy program innowacyjny w historii tej firmy. Współpraca z pozostałymi podmiotami obniży koszty i ryzyko dla naszego gazowego giganta. Nie mamy kompleksów. Jesteśmy ambitni. Liczymy na rozwiązania o charakterze przełomowym. Nas jako PGNiG interesują m.in. takie obszary, jak poszukiwanie, wydobycie węglowodorów i produkcja paliw gazowych, pozyskanie metanu z pokładów węgla, materiały do budowy i eksploatacji sieci gazowych, czy technologie wodorowe i paliwo gazowe - powiedział Dariusz Dzirba, dyrektor Departamentu Badań i Rozwoju PGNiG. Zapowiedział też pakietowe podejście, które pozwoli na zmniejszenie ryzyka niepowodzeń w poszukiwaniach innowacji.

Firmy mają szukać innowacji przy wydobyciu węglowodorów, m.in. poprzez intensyfikację wydobycia, zagospodarowanie małych złóż, pozyskiwanie metanu z pokładów węgla. - Program INGA jest komplementarny, uzupełnia nasz program GEOMETAN - wtrącił przedstawiciel PGNiG. Program ma pozwolić na poszukiwanie nowatorskich rozwiązań w zakresie gazociągów dystrybucyjnych, a także paliwa gazowe. - Wodór może być paliwem przyszłości. Możemy użyć do jego dystrybucji naszej sieci - dodał.

Założenia omówił także Aleksander Zawisza z Gaz-System. - INGA rodziła się bardzo długo. Miał to być INNOGAZ. Proces trwał dwa lata - przypomniał. - My na te cele wykładamy 67 mln złotych - dodał. Celem Gaz-System ma być nauka wykorzystywania aktywów w posiadaniu spółki w celu poprawy bezpieczeństwa, efektywności i ochrony środowiska. Dlatego zamierza wykorzystać ING-ę przy przesyle gazu i LNG. Chce aktywizować małe i średnie przedsiębiorstwa, które dotąd nie współpracowały z Gaz-System. Korzyścią ma być aktywizacja uczelni, samorządów i tańsze usługi na poziomie lokalnym.

- Innowacje i rozwój powodują, że jesteśmy w stanie budować siłę grupy, jaką jest PGNiG. PGNiG nie może być liderem na rynku gazu bez innowacyjnego podejścia do prowadzonego biznesu. Bez dalekosiężnego myślenia, nie w perspektywie roku, dwóch, pięciu lat, ale w perspektywie dekad nie mamy szans. To jest rynek globalny, wszyscy patrzą sobie na ręce, jeżeli chodzi o naszą branżę każdego dnia pojawiają się nowości, które powodują, że nasi konkurenci są coraz lepsi, my nie możemy zostawać w tyle. Innowacje dla innowacji - nie, ale innowacje dla rozwoju poprzez pryzmat budowy naszej EBIDTy - tak - powiedział Łukasz Kroplewski.

Jak wyjaśnił Artur Zawartko, wiceprezes Gaz-System, spółka poszukuje innowacji w określonych obszarach swojej działalności. "Jesteśmy narodowym operatorem przesyłowym. Musimy pamiętać, że mamy przychody dzięki taryfie, na którą potrzebujemy zgody prezesa URE, a więc musimy również wykazać nasze koszty. Nie jest łatwo w takiej sytuacji pozyskać środki na badania i rozwój. Dlatego zaangażowaliśmy się w program INGA - mówił wiceprezes Zawartko. - Obszary, w których szukamy innowacji, muszą być ściśle zbieżne z naszą misją. Przede wszystkim: bezpieczeństwo przesyłu; poszukujemy nowych technik diagnozowania gazociągów, tak by w szybszym czasie je remontować, naprawiać, sprawniej prowadzić inwestycje" - tłumaczył.

Jak mówił, drugi obszar to efektywność: bieżące koszty. "Np. możemy mówić o pewnej optymalizacji całego systemu przesyłowego tak, aby pobierał on mniej energii na pracę własną, co w efekcie pozwoli obniżyć taryfę" - dodał Artur Zawartko.

Dr Piotr Dardziński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego powiedział, że wspólny instrument finansowania przedsięwzięć naukowo-biznesowych jest bardzo istotny. "Przechodzimy od modelu dotacyjnego na model inwestowania z partnerami. Trudno wyobrazić sobie lepszych partnerów niż spółki kluczowe dla polskiej gospodarki. To kwestia bezpieczeństwa Państwa, ale i kwestia dobrostanu obywateli, którzy korzystają z tych spółek. Inwestujemy w obszar ważny dla państwa. Ta inwestycja powinna przynieść zyski po pierwsze beneficjentom, jakimi są Polacy, po drugie spółkom i po trzecie państwu, które inwestuje te pieniądze" - oświadczył Piotr Dardziński.

Konkursy NCBR w ramach programu INGA będą ogłaszane w ośmiu obszarach tematycznych:

poszukiwanie, wydobycie węglowodorów oraz produkcja paliw gazowych,
pozyskanie metanu z pokładów węgla,
materiały do budowy i eksploatacji sieci gazowych,
sieci gazowe,
użytkowanie, obrót i nowe zastosowania LNG i CNG,
technologie wodorowe i paliwa gazowe,
technologie stosowane we współpracy z klientami,
ochrona środowiska.

NCBR ogłosi pierwszy konkurs w styczniu 2018 r. Udział będą mogły w nim wziąć konsorcja, w skład których wejdzie co najmniej jeden podmiot naukowy (uczelnia, instytut itp.) oraz przedsiębiorstwo, bądź konsorcja składające się wyłącznie z jednostek naukowych.

Nabór wniosków konkursowych do programu INGA ruszy 19 lutego i potrwa do 20 kwietnia. Zwycięskie projekty poznamy zatem w trzecim kwartale 2018 r.