31 grudnia wchodzi w życie ustawa o ochronie odbiorców energii w 2024 r.

31 grudnia weszła w życie ustawa utrzymująca w I połowie 2024 r. dotychczasowe zasady ochrony określonych odbiorców energii elektrycznej, gazu i ciepła. Przepisy te przewidują m.in. maksymalne ceny prądu dla gospodarstw domowych, samorządów oraz podmiotów użyteczności publicznej, małych i średnich firm. Ustawa przywraca też dodatek osłonowy dla gospodarstw o najniższych dochodach, który wypłacać będą gminy.

Mrożenie cen energii

Zgodnie z Ustawą o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła, od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. utrzymane zostają obowiązujące w 2023 r. mechanizmy ochrony gospodarstw domowych i wymienionych tzw. odbiorców wrażliwych przed wzrostami cen energii.

Utrzymana zostaje dotychczasowa maksymalna cena energii elektrycznej na poziomie 412 zł za MWh netto do określonego limitu zużycia. Limity wynoszą 1,5 MWh dla wszystkich gospodarstw domowych, 1,8 MWh dla gospodarstw domowych z osobami z niepełnosprawnościami, 2 MWh dla rodzin z Kartą Dużej Rodziny oraz dla rolników.

Są one o połowę niższe, niż w całym 2023 r., a to dlatego, że ustawa ma obowiązywać przez pół roku.

Po przekroczeniu limitu zużycia odbiorcy ci zapłacą cenę maksymalną 693 zł za MWh. Taką samą cenę maksymalną mają płacić samorządy i podmioty użyteczności publicznej. 693 zł za MWh będzie też ceną maksymalną dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz rolników.

Do połowy 2024 r. utrzymana zostaje także maksymalna cena gazu na poziomie 200,17 zł za MWh, zostają także rozwiązania ograniczające ceny ciepła dla określonych odbiorców. Obok gospodarstw domowych są to wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, podmioty zobowiązane do dostaw energii na potrzeby mieszkaniowe i podmiotów użyteczności publicznej. Odbiorcy ciepła są chronieni, niezależnie czy taryfy ich dostawcy ciepła podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE, czy też nie.

Dodatkowo, w I połowie 2024 r. ochroną będą objęte spółki komunalne prowadzące obiekty sportowe, jak hale sportowe czy baseny. Jako źródło finansowania wskazano Fundusz COVID-19, który będzie zasilany z odpisu gazowego, który trafia na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny za 2022 r. oraz innymi środkami. Ustawa wprowadza konieczność przekazywania odpisu gazowego na Fundusz wstecznie za rok 2022.

Dodatek osłonowy

Ustawa stanowi też, że za pierwsze półrocze 2024 r. gospodarstwom o najniższych dochodach przysługiwał będzie dodatek osłonowy, który ponownie wypłacać będą gminy.

Dodatek osłonowy wprowadziła ustawa dnia 17 grudnia 2021 r.

Dodatek był wypłacany w dwóch wysokościach; wyższa kwota przysługiwała gospodarstwom domowym ogrzewającym się węglem. Taki sam mechanizm utrzymano w propozycji przedłużającej dodatek na pierwsze półrocze 2024 r.

Ponieważ dodatek ma obowiązywać przez pół roku, założono, że jego wysokość wyniesie połowę kwot, które obowiązywały w całym roku 2023 z uwzględnieniem waloryzacji o urzędowo potwierdzony wskaźnik inflacji w 2022 roku, który wyniósł 14,4 proc.

Dodatek osłonowy przysługuje: osobie w gospodarstwie domowym jednoosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych nie przekracza kwoty 2100 zł, oraz osobie w gospodarstwie domowym wieloosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza kwoty 1500 zł na osobę;

W przypadku dodatku osłonowego obowiązuje tzw. zasada złotówka za złotówkę. Oznacza to, że dodatek jest przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego, a kwota dodatku jest wówczas pomniejszana o kwotę tego przekroczenia.

Minimalna kwota wypłacanych dodatków osłonowych wynosi 20 zł

Zgodnie z ustawą, wnioski o dodatek na pierwsze półrocze 2024 r. trzeba będzie złożyć do końca kwietnia 2024 r.

Gmina z kolei będzie miała czas na złożenie wniosku do wojewody o wypłatę dotacji na dodatki osłonowe na pierwszy kwartał 2024 r. do 15 lutego 2024 r.

Bez zmian mają pozostać reguły, iż wniosek o wypłatę dodatku osłonowego składa się w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej ten wniosek. Przyznanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dodatku osłonowego nie wymaga wydania decyzji. Odmowa przyznania dodatku osłonowego, uchylenie lub zmiana prawa do tego dodatku oraz rozstrzygnięcie w sprawie nienależnie pobranego dodatku osłonowego wymagają wydania decyzji.

Weszła w życie ustawa o ochronie odbiorców energii w 2024 r.