Kurtyka: cele klimatyczne należy wiązać z promocją zrównoważonego wzrostu

Cele klimatyczne i środowiskowe powinny być powiązane z promocją zrównoważonego, inkluzywnego wzrostu gospodarczego - mówił podczas rozpoczętej w czwartek w Katowicach konferencji "Społeczny Pre_COP24" pełnomocnik rządu ds. prezydencji COP 24 Michał Kurtyka.

Organizatorami dwudniowej konferencji Społeczny Pre_COP24 są m.in. największe centrale związkowe: Solidarność, OPZZ i Forum Związków Zawodowych. Związkowcy przekonują, że powstrzymanie globalnego ocieplenia nie może prowadzić do nadmiernego likwidowania miejsc pracy w przemyśle. Zainicjowana przez nich dyskusja ma pomóc w wypracowaniu wspólnego stanowiska związków i pracodawców przed szczytem klimatycznym COP24, który odbędzie w grudniu w Katowicach.

Kurtyka akcentował w czwartek w Katowicach wagę włączenia się interesariuszy społecznych i gospodarczych w działania na rzecz ochrony klimatu i środowiska związane z COP24. Jak mówił, Społeczny Pre_COP24 jest okazją do wymiany poglądów nt. ochrony klimatu ujętej od strony społecznej i ekonomicznej.

"Podobnie, jak kwestie klimatu i redukcje emisji, zagadnienia gospodarcze i społeczne powiązane z działaniami klimatycznymi mają bowiem swój wymiar regionalny, krajowy, jak też globalny. I to właśnie w sposób globalny należy postrzegać zagadnienie redukcji emisji - to wyzwanie, przed którym stoimy, jako planeta, nie stoimy jako pojedynczy kraj" - zaakcentował prezydent COP24.

"Należy analizować również skutki na rzecz redukcji, nie tylko w jednym miejscu, ale także we wszystkich innych miejscach stanowiących elementy coraz silniej globalizującej się gospodarki. A właśnie zanieczyszczenie środowiska i emisje są problemem globalnym i należy położyć nacisk na ich globalną, a nie regionalną redukcję. Dlatego też powinniśmy przeciwdziałać m.in. procesom przemieszczania się emisji. Celem nie jest bowiem punktowa, ale globalna redukcja, przy jednoczesnym utrzymaniu rozwoju gospodarczego i miejsc pracy - takie jest przesłanie porozumienia paryskiego" - mówił Kurtyka.

Jak dodał, zgodnie z agendą ONZ do 2030 r. dotyczącą celu zrównoważonego rozwoju cele klimatyczne i środowiskowe powinny być powiązane z promocją zrównoważonego, inkluzywnego wzrostu gospodarczego, zapewniającego wykorzystanie potencjału ludzkiego i zasobów - przy zachowaniu godnych warunków pracy. "To jest to, co nazywamy sprawiedliwą, a my chcielibyśmy w Polsce nazywać również solidarną transformacją" - zastrzegł wiceminister środowiska.

"Dlatego polityka klimatyczna powinna być związana z polityką inkluzywnego w skali globalnej wzrostu. Nie prowadzić do dyskryminacji społecznej i ekonomicznej gorzej rozwiniętych regionów, utraty konkurencyjności, poszerzania sfery ubóstwa. Elementem ubóstwa energetycznego jest również fakt, że ok. 1,3 mld ludzi na świecie nie ma dostępu do energii elektrycznej i zaspokojenie tej podstawowej potrzeby - w połączeniu z osiągnięciem celu w zakresie ochrony klimatu - jest zadaniem wymagającym mobilizacji znaczącego potencjału intelektualnego i wykorzystania nowych modeli i motorów wzrostu" - podkreślił Kurtyka.

Jak zaznaczył, uwzględnienie tych wszystkich aspektów wymaga holistycznej wizji człowieka i jego miejsca w świecie. "Znajduje to swoje odzwierciedlenie w nauce kościoła, w nauce katolickiego i papieża Franciszka dotyczącej kwestii środowiska naturalnego i roli zagadnień środowiskowych w rozwoju gospodarczym i społecznym" - wskazał.

Dodał też, że zadanie ochrony klimatu jest zadaniem i wyzwaniem międzypokoleniowym - zasoby ziemi mają służyć również przyszłym pokoleniom. "Dlatego odpowiedzialny i solidarny rozwój to rozwój uwzględniający dobro aktualnych i przyszłych pokoleń oraz rolę człowieka, jako opiekuna ziemi" - zastrzegł prezydent COP24.

"Rozwój nie może być rozwojem bez ograniczeń, rozwojem bez uwzględniania horyzontu czasowego przekraczającego okres życia naszego pokolenia. Z jednej strony część ludzkości cierpi na niedostatek podstawowych produktów koniecznych do życia, a z drugiej marnotrawione są zasoby na skutek bezrefleksyjnego w aspekcie klimatycznym i środowiskowym, a także szerzej: ludzkim, modelu rozwoju" - przypomniał Kurtyka.

Dlatego, jak zdiagnozował, potrzeba nowego podejścia do zagadnień społecznych i ekonomicznych - szeroko, a jednocześnie merytorycznie uwzględniającego aspekt ekologiczny. Wskazał też, że należy wykorzystać takie całościowe podejście w myśleniu o połączeniach, jakie istnieją dziś w środowisku.

"Powinniśmy powiązać redukcje emisji w gospodarce z ochroną i rozwojem naturalnych czynników sprzyjających ochronie klimatu, czyli wzrostem produkcyjności gleb, ochroną bioróżnorodności, poprawą stosunków wodnych, a także zmianom modelu wykorzystania zasobów na system lokalnej i rozproszonej gospodarki o obiegu zamkniętym. Jest to jednocześnie korzystne środowiskowo, jak też pozwala na ograniczenie nieracjonalnej i nieefektywnej czasem konsumpcji zasobów, co stanowi jeden z problemów naszych czasów" - podkreślił wiceminister środowiska.

W Katowicach zwrócił też uwagę na znaczenie miejsca organizacji COP24. Jak mówił, utrzymujące się znaczenie gospodarcze transformującego się od ponad ćwierćwiecza woj. śląskiego, świadczy o sukcesie tego regionu. "Chcielibyśmy, żeby ten sukces był również wizytówką Polski na COP24" - zaznaczył. Zaakcentował przy tym, że współczesne przeobrażenia regionów przemysłowych na świecie związane są zarówno z rozwojem technologii, jak i rosnącą świadomością wyzwań związanych z ekologią i zmianami klimatycznymi.