Dlaczego bezpieczna i dochodowa elektrownia jądrowa jest zamykana?

Drugi z dwóch francuskich reaktorów jądrowych został przedwcześnie wyłączony na stałe pod presją Zielonych.

30 czerwca 2020 r. jądrowy blok energetyczny Fessenheim 2 został zamknięty. Podłączony do sieci w 1977 r. do końca 2019 r. dostarczył 217 035 GWh czystej energii. Reaktor stanowił dla Francji alternatywę w wykorzystaniu węgla, podobnie jak w sąsiednich Niemczech, Fessenheim 2 pozwolił uniknąć takiej samej emisji CO2, jaką powoduje prawie 38 milionów samochodów w ciągu roku.

Jeśli wydaje się to być déjà-vu, to dlatego, że blok nr 1 spotkał ten sam los zaledwie kilka miesięcy temu. Łączna strata dwóch bloków jądrowych jest oszałamiająca. Zakładając, że elektrownia ta wyparła węgiel, dwa bloki zapobiegły takiemu poziomowi emisji, jak podczas podróży na Słońce i z powrotem o długości 186 milionów mil... 5 tysięcy razy!

Innymi słowy, w 2019 r. Fessenheim - 1 i 2 wytwarzały więcej energii elektrycznej niż wszystkie panele słoneczne we Francji. Zamknięcie EJ Fessenheim opóźnia osiągnięcie celu klimatycznego Francji o dekadę.

Rys. 1. Elektrownia jądrowa Fessenheim produkuje więcej energii elektrycznej niż 450000 paneli fotowoltaicznych we Francji.

Dlaczego tak się dzieje? Według niektórych doniesień prasowych Fessenheim musiał zostać zamknięty, ponieważ był niebezpieczny. Czy to prawda?

Fessenheim miał jeszcze lata pracy przed sobą

Francuski organ dozoru jądrowego, ASN, twierdzi, że "wskaźniki elektrowni przekraczają średnią pod względem bezpieczeństwa i ochrony środowiska w porównaniu z resztą francuskiej floty jądrowej, i są w okolicy średnich w przypadku ochrony przed promieniowaniem".

Fessenheim pod względem emisji jest niemal kopią elektrowni Beaver Valley-1 w Pensylwanii w USA. Blok nr 1w EJ Beaver Valley rozpoczął pracę przed Fessenheim, ale posiada licencję na prowadzenie działalności do co najmniej 2036 roku. Wydaje się to przeczyć twierdzeniu, że Fessenheim jest za stary.

Badania prowadzone przez OECD sugerują, że przedłużenie pracy obiektów takich jak Fessenheim, jest najbardziej opłacalnym sposobem na ograniczenie emisji dwutlenku węgla, a uzasadnienie zamknięcia zakładu jest bardzo niepewne.

Rys. 2. Uśredniony koszt energii elektrycznej dla różnych technologii wytwarzania

Według danych IEA przedłużanie pracy elektrowni jądrowych (nuclear lifetime extension) jest najbardziej opłacalnym sposobem wytwarzania energii elektrycznej.

Francuski rząd zrekompensuje straty właścicielom elektrowni

Francuski rząd wie, że nie ma nic złego w pracy EJ Fessenheim, dlatego zgodził się wypłacać rekompensatę właścicielom elektrowni, EDF, co roku do 2041r., jako, że ta elektrownia powinna była działać przez kolejne 20 lat.

Niestety nie ma takiej rekompensaty dla 5000 osób, które stracą pracę (bezpośrednio i pośrednio) po zamknięciu zakładu.

Zielona polityka zamyka Fessenheim o niskiej emisji dwutlenku węgla

Odpowiedzią na pytanie, dlaczego Fessenheim jest zamykana, jest niestety jeden z celów politycznych. Historia sięga 2012 roku, kiedy ówczesny prezydent Francji Francois Hollande zawarł umowę gwarantującą poparcie Zielonych (les Verts). Hollande obiecał, że Francja zmniejszy udział energii jądrowej w produkcji energii elektrycznej z obecnych 75% do 50%.

Powód, dla którego to zaproponował, gdy energia jądrowa jest źródłem bezemisyjnym, a my jesteśmy w kryzysie klimatycznym, rodzi wiele pytań. Ale, co najważniejsze, w ramach tej umowy obiecał, że Fessenheim, jako pierwsza komercyjna elektrownia jądrowa zbudowana we Francji, zostanie zamknięta w nadchodzących latach.

Kierownictwo wysokiego szczebla EDF stwierdziło, że decyzja o zamknięciu zakładu była całkowicie polityczna i starało się podkreślić doskonałe wyniki w zakresie bezpieczeństwa i profesjonalizm Fessenheim, aż do ostatnich dni jego funkcjonowania.

Wyrok śmierci na elektrownię Fessenheim został kilkakrotnie uchylany i ponownie nałożony, ale obecny prezydent Emmanuel Macron ostatecznie potwierdził, że oba bloki zostaną wyłączone w roku 2020.

Ségolène Royal, socjalistka, uczyniła zamknięcie Fessenheim priorytetem na stanowisku ministra środowiska, przepychając dekret w ostatnich dniach urzędowania.

To nie był jedyny raz, kiedy jej "zielone" decyzje wyrządziły więcej szkody niż pożytku dla planety i ludzkiego zdrowia. Sprzeciwiała się także zakazowi stosowania w Paryżu domowych pieców opalanych drewnem, opisując tę propozycję, jako "absurdalny środek", pomimo dowodów wskazujących, że uratowałaby wiele istnień ludzkich. Rosnąca popularność pieców na drewno doprowadziła do wzrostu problemów zdrowotnych układu oddechowego we francuskiej stolicy.

Zadziwiające, Ségolène Royal zasugerowała w pewnym momencie, że EJ Fessenheim powinna zostać zastąpiona fabryką Tesli.

Zastąpiona paliwami kopalnymi

Najsmutniejsze jest to, że z dnia na dzień nie powstaje żadna nowa odnawialna elektrownia, która zastąpiłaby Fessenheim. Zostanie ona prawie całkowicie zastąpiona paliwami kopalnymi.

Zapytany o wpływ zamknięcia Fessenheim na bezpieczeństwo sieci, francuski operator sieci RTE wyjaśnił, że zamknięcie nie stanowi problemu, ponieważ jest kompensowane przede wszystkim przez "elektrownię gazowo-parową w Landivisiau".

Valérie Faudon z Francuskiego Towarzystwa Jądrowego wskazała, że: Elektrownia Fessenheim emituje 6 g CO2/kWh, podczas gdy po drugiej stronie Renu niemiecki system elektroenergetyczny emituje ponad 400 g CO2/kWh. Produkcja elektrowni Fessenheim nie zostanie zastąpiona energią odnawialną, która jest już priorytetem dla sieci, ale raczej przez produkcję francuskich lub zagranicznych elektrowni opalanych gazem. Warto zauważyć, że wraz z zamknięciem Fessenheim Niemcy uruchamiają nową elektrownię węglową w Datteln.

Tak więc zamykanie elektrowni jądrowej odbywa się jednocześnie z otwieraniem elektrowni węglowej. Być może któregoś dnia nastąpi otrzeźwienie w zielonym ruchu i okaże się, że energia jądrowa jest lepsza od węgla. Ale ten dzień jeszcze nie nastał.