Aby energia jądrowa mogła się rozwijać, potrzebujemy zmiany nastawienia do kwestii promieniowania
28.11.2020r. 17:00

Energia jądrowa musi rosnąć - i to rosnąć szybko - jeśli kraje świata mają mieć jakąkolwiek nadzieję na ograniczenie wzrostu emisji dwutlenku węgla.
Jednak rozwój energetyki jądrowej jest hamowany przez kilka czynników, w tym koszty oraz długie okresy licencjonowania i budowy nowych reaktorów. Te wysokie koszty i długie harmonogramy można w dużej mierze przypisać jednej kwestii: nadmiernemu strachowi społeczeństwa przed promieniowaniem. Nadmierny strach przed promieniowaniem uniemożliwia wdrożenie energii jądrowej na dużą skalę. Utrudnia to krajom o niskich dochodach, a także bogatym krajom czerpanie korzyści z jednego z najlepszych źródeł taniej, zeroemisyjnej, energii elektrycznej o dużej gęstości, jakie jest znane nauce.
Pomimo tego strachu i błędnego przekonania, że każde promieniowanie jest niebezpieczne, prawda jest taka, że nieustannie jesteśmy narażeni na promieniowanie występujące w naszym otoczeniu. W rzeczywistości promieniowanie, które otrzymujemy podczas lotu samolotami odrzutowymi lub podczas tomografii komputerowej, jest równie duże lub nawet większe niż promieniowanie pochłaniane przez ludzi mieszkających w pobliżu Czarnobyla lub Fukushimy.
To są kwestie, które dr Geraldine Thomas, dyrektor Chernobyl Tissue Bank, wykładowczyni w Imperial College London wypowiada od lat. Nadzoruje ona zbieranie i przechowywanie próbek tkanek osób, które przeszły operację po ekspozycji na promieniowanie w obszarze opadu promieniotwórczego w pobliżu elektrowni jądrowej w Czarnobylu na północy Ukrainy. Jej praca w Czarnobylu i Fukushimie daje jej wyjątkowe kwalifikacje do oceny zagrożeń związanych z promieniowaniem.
W 2011 r. napisała artykuł w "The Guardian" o absurdalnym strachu przed promieniowaniem w następstwie awarii w Fukushimie.
"Niedawne szaleństwo po wydarzeniach w Japonii sugeruje, że media chętnie podsycają nasze lęki związane z energią jądrową, koncentrując się na narażeniu na promieniowanie. Jest absolutnie nieprawdopodobne, aby doprowadziło ono do jakiegoś pojedynczego zgonu, w porównaniu z katastrofą naturalną, która spowodowała śmierć co najmniej 20 tys. i przesiedlenie ponad 100 tys. osób".
"Ryzyko związane z promieniowaniem należy umieścić w kontekście. Konsekwencjami dla najbardziej narażonej grupy osób, które przeżyły wybuch bomby atomowej, była utrata średniej oczekiwanej długości życia znacznie niższa niż ta spowodowana znaczną otyłością lub paleniem papierosów" - kontynuowała.
Większość ludzi ma trudności ze zrozumieniem pojęcia dawki promieniowania i tego, co stanowi dawkę niebezpieczną. Ilość promieniowania, jaką otrzymuje osoba podczas tomografii komputerowej całego ciała, wynosi ok. 10 milisiwertów, co jest mniej więcej taką samą dawką, jaką ludzie mieszkający w pobliżu Czarnobyla otrzymają "w ciągu dwudziestu kilku lat".
Dlaczego tak bardzo boimy się promieniowania?
Bo nie można go posmakować, nie można go powąchać, nie można go zobaczyć, nie można go poczuć i nie można go wykryć bez dozymetru. Dodajmy do tego dziesięciolecia podsycania strachu przez różne źródła i mieszanie energii jądrowej z bronią jądrową, a łatwo zrozumieć, dlaczego ludzie się boją.
Thomas twierdzi, że nasz strach przed promieniowaniem to utrwalony strach. W głębi umysłu jest coś, co mówi: "Czy na pewno?", ponieważ przez tyle lat baliśmy się nawet najmniejszej dawki promieniowania, że w rzeczywistości potrzeba odwrócenia sposobu myślenia, aby móc to obejść.
Dziesięciolecia szumu wokół możliwego niebezpieczeństwa związanego z promieniowaniem doprowadziły do powstania protokołów bezpieczeństwa, które dramatycznie zwiększyły koszty projektowania, licencjonowania i budowy nowych elektrowni jądrowych. Ten sam strach doprowadził do trwających od dziesięcioleci kontrowersji dotyczących przechowywania i usuwania zużytych prętów paliwowych i innych materiałów promieniotwórczych wytwarzanych przez elektrownie jądrowe.
Ale jeśli mamy poczynić postępy w zakresie wykorzystania energii jądrowej na skalę terawatów - a tym samym w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych - zmiana myślenia w kwestii promieniowania musi wkrótce nastąpić.