Jest to porozumienie odrębne od szerszej Umowy o handlu i współpracy między Wielką Brytanią a UE (Trade and Cooperation Agreement, TCA) która została również ogłoszona 24 grudnia i którą zatwierdzili ambasadorzy z 27 państw członkowskich UE, umożliwiając jej wejście w życie 1 stycznia. Brytyjscy prawodawcy powrócą do Izby Gmin, niższej izby parlamentu, aby głosować nad tak zwaną umową handlową po Brexicie.

Umowa określa ramy handlu po opuszczeniu przez Wielką Brytanię jednolitego rynku UE i unii celnej 31 grudnia. Zgodnie z przepisami UE umowa może wejść w życie tymczasowo, chociaż Parlament Europejski będzie nad nią głosował w styczniu. Przedstawiona w 1246-stronicowym dokumencie umowa kończy prawie 50 lat członkostwa Wielkiej Brytanii w UE.

Oprócz TCA Wielka Brytania i UE podpisały Umowę o współpracy w dziedzinie energii jądrowej (NCA), która ma określić przyszłość stosunków Wielkiej Brytanii z Europejską Wspólnotą Energii Atomowej (Euratom), jednym z traktatów stanowiących filary UE. Ogłaszając NCA z Euratomem w dniu 24 grudnia, Departament Biznesu, Energii i Strategii Przemysłowej (BEIS) zauważył, że jest to powszechnie stosowany międzynarodowy traktat, który stanowi podstawę prawną dla cywilnej współpracy jądrowej i że zarówno Euratom, jak i Wielka Brytania już mają takie umowy zawarte z wieloma innymi krajami.

Euratom reguluje handel materiałami i technologiami jądrowymi, zapewnia bezpieczeństwo dostaw energii jądrowej oraz umożliwia badania, infrastrukturę i finansowanie energii jądrowej. Dla Wielkiej Brytanii opuszczenie UE oznaczało również opuszczenie organizacji Euratom.

"Wielka Brytania i Euratom są światowymi liderami we wspieraniu odpowiedzialnych praktyk w zakresie cywilnej energetyki jądrowej, w szczególności w zakresie nierozprzestrzeniania broni jądrowej" - stwierdza BEIS. "To porozumienie UK-Euratom NCA wysyła jasny sygnał do szerszej społeczności międzynarodowej, sektora jądrowego i opinii publicznej, że obie strony są w pełni zaangażowane we współpracę w zakresie cywilnej energetyki jądrowej, w tym systemu zabezpieczeń (safeguards), bezpieczeństwa i fizycznej ochrony obiektów jądrowych. Tworzy ramy prawne dla handlu materiałami i technologiami jądrowymi, ułatwia badania i rozwój oraz umożliwia wymianę informacji i wiedzy, w tym w zakresie izotopów medycznych".

Według KE nowa umowa umożliwi brytyjskiemu sektorowi jądrowemu:

• dostawę i transfer materiałów jądrowych, materiałów niejądrowych, technologii i wyposażenia;
• współpracę handlową związaną z jądrowym cyklem paliwowym;
• współpracę w zakresie bezpiecznego postępowania z wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi;
• bezpieczeństwo jądrowe i ochronę przed promieniowaniem;
• wykorzystanie radioizotopów i promieniowania w rolnictwie, przemyśle i medycynie;
• prowadzenie badań geologicznych i geofizycznych;
• rozwój, produkcję, dalsze przetwarzanie i wykorzystanie zasobów uranu.

Porozumienie ma na celu wczesne powiadamianie i udostępnianie wiarygodnych informacji radiologicznych państwom członkowskim UE i Wielkiej Brytanii w przypadku awarii jądrowych. Umożliwi również szybkie, skoordynowane reagowanie na zdarzenia radiacyjne poprzez udostępnianie danych w czasie rzeczywistym.

Artykuły 7 i 8 wspólnej deklaracji Zjednoczonego Królestwa i UE (JOINT DECLARATION ON PARTICIPATION IN UNION PROGRAMMES AND ACCESS TO PROGRAMME SERVICES) odnoszą się odpowiednio do szczegółowych warunków uczestnictwa w programie Euratom, ITER oraz rozwoju energii termojądrowej.

W art. 7 strony porozumienia "uznają wzajemne korzyści płynące ze współpracy w obszarach wspólnego zainteresowania, takich jak nauka, badania i innowacje, badania jądrowe i przestrzeń kosmiczna". Aby zachęcić do przyszłej współpracy w tych obszarach, zamierzają ustanowić formalną podstawę przyszłej współpracy w postaci udziału Wielkiej Brytanii w odpowiednich programach UE "na sprawiedliwych i odpowiednich warunkach oraz w stosownych przypadkach, w formie dostępu do niektórych usług świadczonych w ramach programów unijnych".

Artykuł 8 stanowi, że Wielka Brytania będzie uczestniczyć jako członek Wspólnego Przedsięwzięcia na rzecz ITER i rozwoju energii termojądrowej (F4E) zgodnie z decyzją Rady F4E i jej statutem. Z zastrzeżeniem postanowień Umowy o handlu i współpracy, podmioty brytyjskie mogą uczestniczyć we wszystkich działaniach F4E na takich samych warunkach, jakie mają zastosowanie do podmiotów prawnych Euratom. Umowa o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Energii Termojądrowej w celu wspólnej realizacji projektu ITER ma zastosowanie na terytorium Wielkiej Brytanii.

Umowa stanowi również, że brytyjscy naukowcy będą nadal kwalifikować się do uzyskiwania europejskich funduszy na badania i że w zamian za wkład do budżetu UE Wielka Brytania będzie również nadal uczestniczyć w programach badawczo-rozwojowych UE, takich jak Horizon Europe, program badawczo-szkoleniowy Euratom, Copernicus i Erasmus.

Wielka Brytania ogłosiła zamiar opuszczenia Euratomu w opublikowanym przez rząd w dniu 26 stycznia 2017 r. projekcie ustawy zezwalającej na Brexit. W wyjaśnieniach stwierdzono, że ustawa upoważnia premiera do opuszczenia zarówno UE, jak i Euratomu. Traktat Euratom z 1957 r. reguluje pokojowe wykorzystanie energii jądrowej w UE. Wspólnota Euratom jest odrębnym podmiotem prawnym w stosunku do UE, ale jest zarządzana przez instytucje europejskie.

Elektrownie jądrowe wytwarzają prawie 30 proc. energii elektrycznej w UE - ze 107 reaktorów energetycznych pracujących w 13 krajach UE. Każdy kraj UE sam decyduje, czy włączyć energetykę jądrową do swojego bilansu energetycznego, czy nie, ale Euratom ustanawia wspólny rynek towarów, usług, kapitału i ludzi w UE. Ramy Euratom obejmują również właściwe porozumienia jądrowe NCA z krajami trzecimi, w tym z Kanadą, Japonią i USA. Traktat ułatwia również udział Wielkiej Brytanii w długoterminowych projektach badawczo-rozwojowych, a także zapewnia ramy dla przestrzegania międzynarodowych zabezpieczeń jądrowych.

Wielka Brytania zagłosowała za Brexitem w referendum ogólnokrajowym, które odbyło się 23 czerwca 2016 r. Parlamenty wszystkich 27 państw członkowskich UE i parlament Wielkiej Brytanii nadal będą musiały zatwierdzić nowe umowy między Wielką Brytanią a UE, zanim wejdą w życie. Jest mało prawdopodobne, aby wydarzyło się to przed końcem roku. Strony uzgodniły jednak, że nowe zasady będą tymczasowo stosować do 28 lutego 2021 r.