Jak przekazała Sarmatia, wykonując postanowienia 18. posiedzenia Rady Ministerialnej Wspólnoty Energetycznej, które odbyło się 17 grudnia 2020 r. w trybie zdalnym pod przewodnictwem prezydencji Czarnogóry, korespondencyjnie zatwierdzono m.in. listę sześciu projektów będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Energetycznej.

"Po raz kolejny godne miejsce na liście PECI zajął projekt budowy rurociągu naftowego Brody-Adamowo" - oznajmiła Sarmatia w piątkowym komunikacie. Podała przy tym, że decyzja Rady Ministerialnej Wspólnoty Energetycznej weszła w życie 14 stycznia 2021 r.

Sarmatia zaznaczyła, że wśród projektów istotnych dla rozwoju infrastruktury przesyłowej ropy naftowej Rada Ministerialna Wspólnoty Energetycznej wyselekcjonowała także projekt organizacji transportu różnych gatunków ropy naftowej przez południowy odcinek rurociągu "Przyjaźń". To projekt wspólnego zainteresowania (Project of Mutual Interest - PMI), którego promotorem jest Ukrtransnafta. "Obydwa wymienione projekty są częścią Euro-Azjatyckiego Korytarza Transportu Ropy Naftowej" - podkreślono w komunikacie spółki.

Jak wspomniała Sarmatia, projekty z list PECI oraz PMI mają prawo do korzystania z przyspieszonego trybu uzyskania niezbędnych do budowy pozwoleń oraz innych instrumentów wsparcia Unii Europejskiej. Listy zostały sporządzone na podstawie rozporządzenia z 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej - TEN-E.

"Zawierają one kluczowe projekty międzynarodowe w zakresie budowy infrastruktury związanej z przesyłem energii elektrycznej, gazu i ropy naftowej. Ich realizacja powinna sprzyjać integracji rynków energetycznych krajów Wspólnoty Energetycznej z rynkiem Unii Europejskiej" - wyjaśniono w informacji spółki.

Sarmatia przypomniała, że pierwsza lista PECI została zatwierdzona w październiku 2013 r. i zawierała m.in. dwa projekty związane z budową infrastruktury naftowej, w tym właśnie projekt rurociągu naftowego z Brodów na Ukrainie do Adamowa w Polsce. W tej miejscowości przy granicy z Białorusią znajduje się baza naftowa PERN. Zgodnie z przyjętymi regulacjami lista PECI powinna być weryfikowana i zatwierdzana co dwa lata.

Wcześniej Sarmatia informowała, że inwestycje w ramach listy PECI będą wspierane przez Mechanizm "Łącząc Europę" (Connecting Europe Facility), czyli powołany w 2011 r. fundusz na realizację projektów budowy i modernizacji infrastruktury transportowej, energetycznej i telekomunikacyjnej. Dostępność środków z tego funduszu określano wówczas w perspektywie do 2020 r.

Według Sarmatii, trasa przyszłego transgranicznego ropociągu została wprowadzona do Studiów Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego oraz Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego wszystkich 26 gmin na terenie Polski, przez które magistrala ma przebiegać. Chodzi o gminy na terenie województw lubelskiego i podlaskiego.

W lutym 2019 r. spółka informowała, że "wprowadzenie trasy rurociągu naftowego do Studiów Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego oraz Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego jest jednym z obowiązkowych etapów przygotowania projektu infrastrukturalnego oraz jednym z warunków, spełnienie którego jest niezbędne dla uzyskania pozwolenia na budowę".

Według Sarmatii, projekt przewiduje budowę rurociągu naftowego o średnicy 700 mm na trasie długości ponad 396 km, z czego ok. 270 km magistrali przebiegać będzie po stronie polskiej. Początkowa przepustowość ropociągu ma wynieść 10 mln ton surowca rocznie, z perspektywą do 20 mln ton surowca na rok, w przypadku konieczności zwiększenia dostaw z regionu Morza Kaspijskiego. Projekt zakłada jednocześnie możliwość rewersyjnego wykorzystania rurociągu naftowego, czyli tłoczenia ropy naftowej na Ukrainę.

Jeszcze w 2013 r. plan budowy polskiej części rurociągu naftowego Brody-Płock z możliwością jego przedłużenia uzyskał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach projektu, co otworzyło możliwość ubiegania się w przyszłości o pozwolenie na budowę.

Z danych Sarmatii wynika, że PERN i Ukrtransnafta mają tam po 28,79 proc. udziałów, SOCAR - 25,32 proc, GOGC - 16,09, a Klaipedos nafta - 1 proc. We wrześniu 2020 r. Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki podjęło m.in. uchwałę w przedmiocie kontynuacji jej działalności.

Traktat o Wspólnocie Energetycznej z 2006 r. objął państwa UE i sześć krajów na Bałkanach, m.in.: Albanię, Bośnię i Hercegowinę, a także Serbię oraz Czarnogórę. W latach 2010-11 do PECI przystąpiły Mołdawia oraz Ukraina. Celem organizacji jest m.in. stworzenie uregulowań prawnych dla inwestycji, w tym transgranicznych, umożliwiających stabilne dostawy energii.

Międzynarodowe Przedsiębiorstwo Rurociągowe Sarmatia utworzyły w 2004 r. ówczesne Przedsiębiorstwo Eksploatacji Rurociągów Naftowych "Przyjaźń" - obecnie PERN, oraz Ukrtransnafta, czyli operatorzy magistrali naftowych w Polsce i na Ukrainie. Spółka została powołana do prac nad projektem przedłużenia tzw. rewersyjnego rurociągu naftowego Odessa-Brody do Adamowa w Polsce. Budowa magistrali ma zapewnić dywersyfikację dostaw surowca także dalej, do Europy Zachodniej.

Od 2007 r., zgodnie z zawartym wówczas porozumieniem, kolejnymi po PERN i Ukrtransnafta udziałowcami w spółce Sarmatia zostały trzy podmioty: z Azerbejdżanu (State Oil Company of Azerbeaijan - SOCAR), Gruzji (Georgian Oil and Gas Corporation - GOGC) i Litwy (Klaipedos Nafta).