Sierpień potwierdził stabilność udziału OZE, zdominowanych przez energię wiatru i słońca w zużyciu energii zarówno w Polsce, Niemczech jak i w UE w całym okresie letnim. Średni udział OZE  w miesiącach czerwiec-sierpień wynosił odpowiednio: 31% w Polsce,  56,2% w Niemczech i 50,6% w UE. Suchy i gorący sierpień we wszystkich przypadkach wykazał tylko znaczący spadek udziałów energetyki wodnej.

W Polsce udziały pogodozależnych OZE (wiatr i słońca) w produkcji energii elektrycznej pozostają na zbliżonym poziomie od czerwca i w sierpniu wyniosły 27,7%. Po raz kolejny (od maja) znaczący wzrost udziałów -  do 12,7%  odnotowała produkcja energii elektrycznej z gazu. W sierpniu w Polsce z węgla wytworzono 6,739 TWh energii elektrycznej co oznacza, że udział węgla w  strukturze produkcji w spadł do  najniższego w historii -52,5%. 

W procesie transformacji polskiej energetyki z podstawy systemu wypierane są elektrownie węglowe  na rzecz gazu ziemnego, który w UE zasadniczo pełni role źródła szczytowego. 

Na koniec sierpnia, w tabeli poniżej, podsumowano wzajemne korelacje godzinowej produkcji energii elektrycznej z różnych źródeł w ciągu ostatnich 12 miesięcy, zobrazowane tzw. współczynnikiem Pearsona.  Jeżeli współczynnik Pearsona przekracza 0,3 można uznać, że związek  korelacyjny jest silny – więcej nt. metodyki  w komentarzu z ub. miesiąca)

Dane w macierzy korelacji godzinowej w dłuższym okresie potwierdzają, że wzrost łącznej generacji PV i wiatrowej powoduje w Polsce nieznaczny spadek  generacji gazu i silny spadek generacji z węgla, zwłaszcza brunatnego.

Całkowite zapotrzebowanie na energię elektryczną w kraju w  sierpniu wyniosło 12,6 TWh, co oznacza  2 procentowy spadek w porównaniu do ubiegłego miesiąca (13,02 TWh)

Strukturę wytwarzania energii elektrycznej w Polsce w ciągu ostatnich 13 miesięcy (od sierpnia 2023) przedstawiono na wykresie.

Niemcy i Europa

Dla porównania z generacja krajową na poniższych rysunkach zaprezentowano strukturę produkcji energii w Niemczech oraz w UE-25 (bez krajów wyspiarskich: Irlandii i Cypru). Dane potwierdzają stabilną pozycje OZE pomimo letnich ekstremów pogodowych wpływających na generacje słoneczna, wiatrowa i wodną. Węgiel kamienny niewiele znaczy w Niemczech (w lipcu jego udział wyniósł zaledwie 3,2%), ale interesującym epizodem jest sierpniowy przyrost generacji energii elektrycznej z węgla kamiennego w Niemczech o ponad 65% w stosunku do ubiegłego miesiąca, co  wpłynęło na wzrost jego udziału także w UE.





Generacja fotowoltaiczna w Europie oraz u naszego zachodniego sąsiada utrzymała podobne – najwyższe udziały od maja. Podobne trendy stabilizacji generacji w okresie maj-sierpień widać w przypadku energetyki wiatrowej, ale w okresie letnim są to relatywnie mniejsze udziały. 

Kompleksowo dane z sierpnia dla Polski, Niemiec i UE porównano w tabeli.





W dalszym ciągu w przypadku Polski zwraca uwagę wzrost udziałów gazu w ciągu ostatnich 12 miesięcy, w sytuacji gdy jego udział w europejskiej energetyce radykalnie spada.  Spadek zużycia gazu w UE ma charakter systemowy i sierpień do tej pory był pod tym względem  miesiącem rekordowym z uwagi na słaby popyt.

Jak zauważa dr Andrzej Sikora w równolegle publikowanej analizie na CIRE  - jeśli popyt na gaz w Europie w 2024 r. utrzyma się na poziomie od początku roku, będziemy mieli do czynienia z poziomem popytu równym poziomowi z 1984 r.


Ceny energii

Z punktu widzenia rozkładu poziomów cen energii na kontraktach spot w Polsce ich zmienność była ponownie znaczna (także w porównaniu do miesiąca ubiegłego). Wartość maksymalna to astronomiczna kwota w wysokości blisko 1747 zł/MWh, natomiast najniższa wartość ujemna to -265 zł/MWh. Średnia cena na kontraktach spot w lipcu to blisko 429,54 zł/MWh. Było ponad 20 godzin w miesiącu, w których ceny były wyższe od 1000 zł/MWh, natomiast z drugiej strony było 40 godzin w sierpniu, dla których wartość było poniżej zera. 

Z powodu tego, że  w  dniach 10, 11 oraz 25 sierpnia 2024 r., przez siedem kolejnych godzin, odnotowano ujemne ceny energii elektrycznej, URE poinformował, że po raz kolejny znajdują zastosowanie przepisy ograniczające wsparcie dla producentów energii z OZE w systemie świadectw pochodzenia i wezwał ich do skorygowania wniosków o wydanie świadectw, w których okres wytwarzania obejmuje sierpień 2024 r. Z takimi przypadkami, zgodnie  z ustawą o OZE, mamy do czynienia wtedy gdy średnie ważone wolumenem transakcji giełdowych ceny energii z rynku dnia następnego są niższe niż zero złotych za MWh, przez co najmniej sześć kolejnych godzin.

Odnosząc tę obserwację do rynku ciepła w Polsce można zauważyć, że w lipcu było 670 godzin (kolor pomarańczowy na wykresie,  w tym kolor czerwony z liczbą godzin z cenami ujemnymi) dla których średnia cena referencyjna sprzedaży ciepła wytwarzanego w jednostkach węglowych (ok. 430 zł/MWh) była wyższa niż cena energii elektrycznej.





Fakt ten, opisywany także we wcześniejszych w komentarzach  na CIRE, stał się podstawą analiz IEO w raporcie „Mapę drogową dla magazynów ciepła w Polsce”, wskazujących na potencjał  sector coupling i magazynów ciepła w stabilizacji systemu energetycznego w Polsce poprzez przejmowanie możliwości zagospodarowania najtańszego pasma energii elektrycznej z OZE na potrzeby zielonego elektroogrzewnictwa i możliwość „zdjęcia” 18 GW trudnej do zbilansowania latem w KSE mocy pogodozależnych OZE .

Trendy cen energii w UE, w Niemczech i w Polski w ciągu ostatnich 13 miesiący zobrazowano  na wykresie.





W sierpniu wyższe ceny energii niż w Polsce miały tylko Słowacja i Węgry oraz  Włochy i kraje bałtyckie, ale ceny  w Polsce w końcu zaczęły spadać, podczas gdy w UE rosły.




| Na CIRE polecamy również

Sierpień 2024 | Miesięczne podsumowanie w produkcji energii elektrycznej w Polsce w obszarze źródeł gazowych