Komisja Europejska zatwierdziła plan odbudowy i odporności Polski o wartości 35,4 mld euro.

Oczekuje się, że realizacja planu znacząco przyczyni się do dekarbonizacji gospodarki Polski, jednocześnie zwiększając jej niezależność energetyczną.

Plan zawiera również szereg środków mających na celu poprawę klimatu inwestycyjnego w kraju, w tym kompleksową reformę sądownictwa mającą na celu wzmocnienie niezawisłości sędziów. Inne środki mają na celu zwiększenie aktywności zawodowej, w tym kobiet. Zatwierdzenie tego planu wiąże się z wyraźnymi zobowiązaniami Polski w zakresie niezawisłości sądownictwa, które będą musiały zostać spełnione przed dokonaniem jakiejkolwiek faktycznej płatności.

Nie mogę się doczekać wdrożenia tych reform - oświadczyła w środę przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen.

Środki z Krajowego Planu Odbudowy wzmocnią polską gospodarkę oraz przestawią ją na nowe tory. Fundusze zainwestujemy m.in. w zrównoważony rozwój, środowisko, cyfryzację, edukację i zdrowie. Pozytywne skutki odczuje każdy obywatel- powiedział premier Mateusz Morawiecki

Wiceprzewodniczący KE, Valdis Dombrovskis, przypomniał, że w ramach KPO Polska planuje również dalszą cyfryzację swojej gospodarki i zapewnienie dostępu do szybkiego internetu i inwestycje we wdrażanie sieci 5G.

Polski plan zawiera znaczące reformy służby zdrowia i wspiera modernizację systemu edukacji oraz działania na rzecz poprawy funkcjonowania rynku pracy. (...) Ta mieszanka reform i inwestycji powinna doprowadzić do prawdziwych zmian w Polsce i pomóc w budowie bardziej odpornej gospodarki - oznajmił Dombrovskis.

Komisarz UE ds. gospodarki Paolo Gentiloni zwrócił uwagę, że polskie KPO obejmuje również inwestycje mające na celu zwiększenie konkurencyjności cyfrowej Polski i wzmocnienie cyberodporności.

Doszliśmy do tego punktu po długich i intensywnych negocjacjach, poruszając także pewne fundamentalne kwestie związane z rządami prawa, które wpływają na klimat inwestycyjny. Polska będzie musiała wywiązać się z kluczowych zobowiązań podjętych w tym obszarze, zanim będzie można dokonać jakiejkolwiek płatności - stwierdził Gentiloni.

Wniosek Komisji trafi teraz do Rady UE, która ma cztery tygodnie na jego przyjęcie.

Unijny Fundusz Odbudowy ma przyczynić się do budowy silniejszej gospodarki Unii Europejskiej w reakcji na kryzys wywołany pandemią Covid-19. Na 800 mld euro w ramach Funduszu składają się dotacje i pożyczki. Polska wnioskuje o 23,9 mld euro dostępnych w ramach grantów i o 11,5 mld euro z części pożyczkowej.


Co to jest KPO?

Krajowy Plan Odbudowy (KPO) to polska propozycja odbudowy gospodarki po pandemii i przygotowanie jej na przyszłe ewentualne kryzysy. Jako Polska wynegocjowaliśmy w Brukseli ponad 158,5 mld zł.



Ile pieniędzy z UE na Krajowy Plan Odbudowy

Fundusz Odbudowy jest dodatkowym wsparciem dla państw członkowskich, które zapewni finansowanie dla reform i inwestycji po pandemii koronawirusa. Podstawą do sięgnięcia po te pieniądze jest Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Komisja Europejska zaakceptowała nasz KPO. 

Wynegocjowane w Brukseli bezzwrotne środki w wysokości 106,9 mld zł oraz ponad 51,6 mld zł zaciąganych na preferencyjnych warunkach pożyczek zostaną zainwestowane w sposób ściśle określony w KPO. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej koordynować będzie współpracę kilkunastu resortów w procesie przygotowania i wdrożenia 48 reform i 54 inwestycji.


A, co z inflacją, czy środki KPO wpłyną na poziom inflacji?

Zatwierdzenie Krajowego Planu Odbudowy to istotne wsparcie dla złotego - powiedział PAP główny ekonomista banku Pekao Ernest Pytlarczyk. Dodał, że środki te będą miały wpływ na polską koniunkturę w 2023 roku.

Pytany o to, jak na KPO zareaguje inflacja, Pytlarczyk zauważył, że środki te zaczną wywierać wpływ na koniunkturę dopiero w 2023 roku.

To, może być o tyle dobre, że nie posłużą one w tym roku jako dopalacz cen surowców czy zasobów, które już znacząco drożeją w wyniku wojny w Ukrainie - wyjaśnił.

Na co zostaną przeznaczone środki w ramach KPO? 

KPO realizuje zalecenia Rady UE dla Polski z 2019 i 2020 roku. Szczególnie nacisk został położony na zalecenia dotyczące konieczności transformacji ekologicznej i cyfrowej. Na projekty realizujące cele klimatyczne przeznaczymy 42,7% środków KPO, na przedsięwzięcia z obszaru transformacji cyfrowej - 20,85%.

Warunkiem uruchomienia funduszy unijnych jest przygotowanie przez każde państwo członkowskie własnego Krajowego Planu Odbudowy. W Polsce za przygotowanie KPO odpowiada Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Wyszczególniono w nim kilka głównych obszarów.

Są to:

Zielona energia i zmniejszenie energochłonności w KPO

Na ten cel w KPO przeznaczono 6347 mln euro (to 37% środków w całym budżecie). Fundusze mają zwiększyć zasoby finansowe Programu „Czyste Powietrze” na termomodernizację budynków mieszkalnych i szkół, poprawę efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach, wspieranie rozwoju ciepłownictwa systemowego (zastosowanie OZE, wysokosprawna kogeneracja). Środki będą przyznawane w ramach konkursów lub zgodnie z regulaminami określonych programów.

Planowane budżety w tym obszarze to z ogólnej kwoty 3811 mln euro: 

Transformację energetyczną będą wspierać działania w rozwój niskoemisyjnych źródeł wytwórczych i elastyczność systemu energetycznego. W KPO, obok wsparcia OZE, znalazła się też m.in. morska energetyka wiatrowa (437 mln euro), inteligentna infrastruktura energetyczna (329 mln euro), magazyny energii, poprawa regulacji w zakresie energetyki rozproszonej i prosumenckiej. Na te działania zaplanowano ogółem – 863 mln euro.

KPO będzie wspierać inwestycje na wielkoobszarowych terenach zdegradowanych oraz związanych z oczyszczaniem ścieków i zaopatrzenia w wodę, małe i średnie miasta w działaniach adaptacyjnych do zmian klimatu, które dotyczyć będą m.in.: poprawy jakości powietrza, zielono-niebieskiej infrastruktury, inwestycji opartych na przyrodzie, zazielenianie przestrzeni (ścieżki rowerowe, parki, ciągi piesze, rewitalizacja i pasywne rozwiązania itp.), infrastruktury transportu pieszego i rowerowego czy poprawy efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej, termomodernizacja wybranych ośrodków kultury i bibliotek – 876 mln euro.

Elementem planu będzie dostosowanie przepisów umożliwiających powszechniejsze wykorzystanie wodoru i innych paliw alternatywnych. Oznacza to wsparcie technologii wytwarzania, magazynowania, dystrybucji i wykorzystania, scentralizowane i rozproszone systemy wytwarzania, magazynowania, transportu z wykorzystaniem sieci przesyłowej i dystrybucyjnej, wykorzystanie wodoru jako produktu końcowego (transport, przemysł, ciepłownictwo i energetyka zawodowa, przemysłowa i rozproszona w układach wytwarzania energii elektrycznej) – 797 mln euro.  

KPO stawia na zieloną i inteligentną mobilność

Na zadania w tym obszarze planuje się wydać 6074 mln euro. Na inwestycje w samochody elektryczne, punkty ładowania, budowę instalacji zwiększających produkcję biopaliw II generacji, rozbudowę instalacji magazynowania biokomponentów, budowę fabryk ogniw fotowoltaicznych budżet ma wynieść – 1164 mln euro. Na zakup taboru nisko i zeroemisyjnego oraz infrastrukturę towarzyszącą dla połączeń autobusowych na obszarach pozamiejskich przeznacza się – 1031 mln euro. 

Zwiększenie konkurencyjności sektora kolejowego ma być wsparte kwotą 2676 mln euro.

W tym na modernizację krajowych i regionalnych linii kolejowych w ramach Krajowego Programu Kolejowego przeznacza się – 2093 mln euro, modernizację taboru kolejowego – 398 mln euro, inwestycje w projekty intermodalne – 185 mln euro.  


Kiedy pierwsze pieniądze z KPO?

Jak podał Dziennik Gazeta Prawna, “Pierwszy wniosek o płatność – opiewający maksymalnie na ponad 2,8 mld euro w części grantowej oraz niemal 1,4 mld euro w części pożyczkowej – rząd zamierza złożyć w lipcu. Z kolei środki z KPO mają zacząć do nas płynąć na przełomie sierpnia i września”



Eksperci zwracają uwagę, że jest jeszcze trochę zadań do wykonania

Pierwszej płatności z KE, w wysokości ok. 4,2 mld euro, możemy spodziewać się prawdopodobnie wczesną jesienią br. - mówi partner w CRIDO Łukasz Kościjańczuk. I dodaje, że "formalne domknięcie długiego procesu negocjacji, ale nie koniec procesu przygotowań do uruchomienia środków Funduszy Odbudowy w Polsce".

"Kolejnym krokiem będzie podjęcie decyzji wykonawczej przez Radę Unii Europejskiej, co powinno mieć miejsce jeszcze w czerwcu" - wskazał. Wówczas polski rząd i Komisja Europejska będą musiały uzgodnić ostateczny kształt umów finansowych - zarówno w zakresie części dotacyjnej, jak i pożyczkowej. "Umowy te regulują szereg kwestii operacyjnych i technicznych tj. kwestie rozliczeń, wskazanie podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne reformy, itp." - wyjaśnia.

Zdaniem eksperta ten proces, ze względu na okres wakacyjny, może potrwać nawet cztery miesiące.

"W tym czasie, mając już formalnie zatwierdzony plan, możliwe będzie uruchomienie naborów wniosków oraz rozpoczęcie realizacji projektów – w tym celu planowane jest wykorzystanie prefinansowania krajowego" - powiedział Kościjańczuk.

Żeby to nastąpiło - jak dodał - ministerstwo rozwoju musi zawrzeć 13 porozumień z resortami i instytucjami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary KPO i uwzględnione w nich reformy.

"Część inicjatyw uwzględnionych w KPO jest już realizowana, żeby wymienić programy typu Czyste Powietrz+ czy Maluch, jednak dla większości inicjatyw niezbędne będzie opracowanie i zatwierdzenie przygotowywanych aktualnie dokumentów wykonawczych takich jak wzory wniosków, regulaminy, wytyczne, kryteria oceny, wzory umów o finansowanie, system teleinformatyczny do składania czy obsługi wniosków" - zaznaczył.

Kościjańczuk przypomniał, że w czerwcu planowane jest też powołanie Komitetu Monitorującego KPO, w kształcie określonym w Ustawie Wdrożeniowej przyjętej przez Sejm i podpisanej przez Prezydenta 6 maja br. "Według zapewnień rządu w ramach krajowego prefinansowania jeszcze w tym roku planowane jest wygospodarowanie ok. 4 mld zł, pochodzących głównie ze zwrotów z tzw. tarcz covidowych" - zaznaczył.

Według eksperta pierwszej płatności z KE, w wysokości ok. 4,2 mld euro, możemy spodziewać się prawdopodobnie wczesną jesienią (III kw.). W kolejnych latach planowane jest występowanie o refundację dwa razy w każdym roku wdrażania KPO - dodał.

"Z niecierpliwością czekamy także na opublikowanie ostatecznej, uzgodnionej z KE treści Krajowego Planu Odbudowy, bowiem ostatnia publicznie dostępna wersja dokumentu pochodzi z końca kwietnia 2021 r." - dodał partner w CRIDO Łukasz Kościjańczuk.

Gdzie znajdziey informacje o ogłoszonych  i planowanych konkursach w ramach KPO?

Wszystkie informacje dotyczące ogłaszanych i planowanych przez instytucje konkursów są dostępne na stronach internetowych każdej z instytucji. Poniżej znajduje się link do listy inwestycji wraz z kontaktami. 

https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-na-lata-2021-2027/krajowy-plan-odbudowy/dane-kontaktowe/


Rządowe centrum informacji o KPO

Informacje na temat KPO można znaleźć w serwisie KPO www.kpo.gov.pl oraz na Portalu Funduszy Europejskich www.funduszeeuropejskie.gov.pl/kpo




Najczęściej odwiedzane działy na CIRE

1. Wojna 2022' - tu podajemy jak wojna wpływa na światową gospodarkę

2. Energetyka - tu podajemy co słychać w PGE, Tauronie, Enerdze i Enei

3. Rynek gazu - informacje z PGNiG, Gaz-Systemu i Polskiej Spółki Gazownictwa

4. Rynek ciepłowniczy - wszystko o najnowszych zadaniach inwestycyjnych

5. Rynek paliw - sytuacja na rynku ropy oraz ceny na stacjach benzynowych

6. Polski atom - najnowsze informacje o budowie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce

7. NABE - teraz to najważniejszy temat w branży energetycznej

8. Farmy wiatrowe o Bałtyku - kto inwestuje i kiedy pierwszy prąd z offshore wind

9. Transport - o tym jak polskie miasta przechodzą na transport niskoemisyjny 

10. CIRE CAFE i CIRE TV - nasze wideo rozmowy o szeroko pojętej energetyce


Państwa firmy jeszcze nie ma na CIRE? Zapraszamy do kontaktu w sprawie nawiązania współpracy

marketing@are.waw.pl