Informacja na stronę
Drogi Użytkowniku,

Administratorem Twoich danych osobowych jest Agencja Rynku Energii S.A z siedzibą przy ul. Bobrowieckiej 3, 00-728 Warszawa, KRS: 0000021306, NIP: 5261757578, REGON: 012435148. W ramach odwiedzania naszych serwisów internetowych możemy przetwarzać Twój adres IP, pliki cookies i podobne dane nt. aktywności lub urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane dodatkowo jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Administratora tych danych, cele i podstawy przetwarzania oraz inne informacje wymagane przez RODO znajdziesz w Polityce Prywatności pod tym linkiem.

Jeżeli korzystasz także z innych usług dostępnych za pośrednictwem naszego serwisu, przetwarzamy też Twoje dane osobowe podane przy zakładaniu konta lub rejestracji do newslettera. Przetwarzamy dane, które podajesz, pozostawiasz lub do których możemy uzyskać dostęp w ramach korzystania z Usług.

Informacje dotyczące Administratora Twoich danych osobowych a także cele i podstawy przetwarzania oraz inne niezbędne informacje wymagane przez RODO znajdziesz w Polityce Prywatności pod wskazanym linkiem (tym linkiem). Dane zbierane na potrzeby różnych usług mogą być przetwarzane w różnych celach, na różnych podstawach.

Pamiętaj, że w związku z przetwarzaniem danych osobowych przysługuje Ci szereg gwarancji i praw, a przede wszystkim prawo do odwołania zgody oraz prawo sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych. Prawa te będą przez nas bezwzględnie przestrzegane. Prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych z przyczyn związanych z Twoją szczególną sytuacją, po skutecznym wniesieniu prawa do sprzeciwu Twoje dane nie będą przetwarzane o ile nie będzie istnieć ważna prawnie uzasadniona podstawa do przetwarzania, nadrzędna wobec Twoich interesów, praw i wolności lub podstawa do ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń. Twoje dane nie będą przetwarzane w celu marketingu własnego po zgłoszeniu sprzeciwu. Jeżeli więc nie zgadzasz się z naszą oceną niezbędności przetwarzania Twoich danych lub masz inne zastrzeżenia w tym zakresie, koniecznie zgłoś sprzeciw lub prześlij nam swoje zastrzeżenia na adres Inspektora Ochrony Danych Osobowych pod adres iod@are.waw.pl. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania dokonanego przed jej wycofaniem.

W dowolnym czasie możesz określić warunki przechowywania i dostępu do plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej.

Jeśli zgadzasz się na wykorzystanie technologii plików cookies wystarczy kliknąć poniższy przycisk „Przejdź do serwisu”.

Zarząd Agencji Rynku Energii S.A Wydawca portalu CIRE.pl
Przejdź do serwisu
2016-02-05 00:00
drukuj
skomentuj
udostępnij:
Czy warto zostać prosumentem? Komentarz do poradnika Federacji Konsumentów "Jak zostać prosumentem"

Czy warto zostać prosumentem? Komentarz do poradnika Federacji Konsumentów "Jak zostać prosumentem"

Rekomendując wszystkim czytelnikom i w całej rozciągłości poradnik Federacji Konsumentów „Jak zostać prosumentem”, warto zaproponować opracowanie drugiej jego części pt. „Jak zostać prosumentem i nie stracić”. Szczerze zachęcamy autorów poradnika do podjęcia tego kroku i wierzymy, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zechce przedłużyć finansowanie projektu, dzięki któremu raport powstał.



Recenzja i rekomendacja

Federacja Konsumentów (FK) opublikowała raport pn. "Jak zostać prosumentem".

Jest to unikalny poradnik, przemyślane kompendium wiedzy dla przyszłych inwestorów, w szczególności osób fizycznych, rozważających inwestycje w mikroinstalacje OZE. Raport zawiera także praktyczne omówienie aktualnej pozycji prosumenta na rynku energii w Polsce. Publikacja ta, łącznie z interaktywnym przewodnikiem zamieszczonym na stronie internetowej FK, stanowią wyjątkowy materiał, gdyż przygotowany z perspektywy obywatela – konsumenta, który chce zostać prosumentem. Dotychczasowe publikacje z tego zakresu były opracowywane z perspektywy profesjonalistów: audytorów, konsultantów, dostawców technologii, instalatorów, operatorów sieci, sprzedawców energii, a więc osób i organizacji mających swoje miejsce w łańcuchu dostaw technologii i rozwiązań dla prosumentów. Różnił je też bardziej skomplikowany język, którego praźródłem może być m.in. hermetyczny (delikatne określenie) język ustawy o OZE i brak kompleksowości spojrzenia na prosumencki proces inwestycyjny.

Autorzy raportu-poradnika, powołując się na stosowne przepisy, słusznie ujmują „prosument” w kategoriach konsumenckich. Jest to podejście na swój sposób pionierskie, gdyż rozszerza ono świadomość zakresu praw przysługujących prosumentom z punktu widzenia relacji zarówno z firmami dostarczającymi urządzenia, instalatorami, jak i z operatorami sieci dystrybucyjnych (OSD), wtedy gdy przychodzi do przyłączenia mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej i rozliczeń (stosowne procedury dla głównych operatorów są ponadto szczegółowo opisane i opatrzone komentarzem). Opracowanie zawiera wiele aspektów do tej pory niewystarczająco podkreślanych. Zwraca uwagę na przestrzeganie dobrych praktyk w zakresie umów zawieranych przez prosumentów na różnych etapach realizacji inwestycji, jak również wskazuje na punkty, gdzie inwestor jest w szczególności narażony na straty. Pewien niedosyt pozostawia brak wzorów zawieranych przez prosumenta umów i stosowanego komentarza. W świetle tej publikacji, prosumenci mogą jednak poczuć, że poza długą listą ryzyk, obowiązków i wymagań oraz kosztów do poniesienia, mają również prawa wnikające wprost z kodeksu cywilnego i są objęci szeroką ochroną właśnie jako konsumenci. Poza tym, autorzy nie poruszają tematyki zagrożeń wynikających z niejasności samego prawa (ryzyka prawnego, w tym ryzyka niekorzystnych interpretacji nieprecyzyjnych przepisów), ale tu trzeba też zrozumieć, że musieli poruszać się w ramach obowiązującego prawa i skupić się na jego stosowaniu, a nie na jego zmianie (tu obywatel bierze górę nad konsumentem). Można bez wątpienia stwierdzić, iż w sensie rzetelności i uczciwej perspektywy oraz odpowiedzialności, poradnik FK jest niezwykle cennym narzędziem w przełamywaniu bariery informacyjnej i bez wahania należy go polecić jako pierwsze, obecnie najlepsze i najbardziej obiektywne źródło informacji każdemu, kto rozważa inwestycję w mikroinstalacje odnawialnych źródeł energii.

Komentarz

Publikacja Federacji Konsumentów nie bazuje jeszcze na praktyce stosowania prawa. Nie wszystkie przepisy ustawy o OZE dotyczące prosumentów weszły w życie, a w kontekście już wdrożonych, nie ma jeszcze krytycznej analizy ich wdrożenia . Tymczasem skutki ekonomiczne dla prosumentów obecnie obowiązującego prawa mogą być rozczarowujące, a może nawet zagrażające stanowi dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych. Zasadnicze zatem pytanie, to znaczy, czy warto (w obecnym kształcie regulacji i zapowiedzianego rozwoju sytuacji legislacyjnej) zostać prosumentem i czy to się rzeczywiście opłaca. Tu najwyraźniej widać różnicę w podejściu konsumenta, który nie w każdym przypadku liczy opłacalność i okres zwrotu nakładów, gdyż wydatki konsumenckie nie mają się zwracać, ale mają zaspokajać potrzeby. Inwestycje prosumenckie są droższe i muszą z założenia być bardziej korzystne w stosunku do aktualnego sposobu zaspokajania potrzeb energetycznych.

Samo pojęcie „prosumeryzmu”, podkreślane również przez autorów raportu, które w żaden formalny sposób nie funkcjonuje w aktualnym kształcie ustawy o OZE ani w ustawie Prawo energetyczne. Brak precyzyjnej definicji prosumenta jako przede wszystkim chronionego konsumenta, przy dużej liczbie nakładanych na niego obowiązków powoduje, że jego pozycja w konfrontacji z machiną biurokratyczno-regulacyjną jest słaba. Objawia się to w wielu punktach jego działalności prowadzonej w ramach ustawy o OZE.

W związku z potraktowaniem w nowym prawie po macoszemu kwestii wytwarzania energii elektrycznej w mikroinstalacjach OZE, na właścicieli tychże spadło i ryzyko inwestycyjne, i wiele ryzowanych obowiązków natury stricte administracyjnej, wbrew propagandowym zapowiedziom autorów regulacji. Ostatnia informacja Prezesa URE z dnia 14 stycznia 2016 roku1, potwierdza, że nie można odejść od nakładania na wytwórców energii elektrycznej w mikroinstalacjach kary za niedostarczenie w określonym terminie danych wymaganych do pełnienia funkcji sprawozdawczej przez OSD. Kary te, wymierzane kwartalnie w wysokości 1000 zł, są wyższe (rażąco nieproporcjonalne do kar wymierzanych przedsiębiorstwom energetycznym) niż ewentualne przychody lub oszczędności. Nikt takich kosztów i ryzyk nie wlicza do prosumenckiego biznesplanu. Niewielu prosumentów bierze pod uwagę ryzyka podatkowe związane np. ze stawką podatku VAT, przyjmowaną optymistycznie jako 8%, zamiast bezpiecznych 23%. Żaden z prosumentów nie jest w stanie uwzględnić ryzyka tzw. półrocznego rozliczenia netto z zakładem energetycznym, w tym dodatkowych kosztów dystrybucji za każdą porcję energii wprowadzanej do sieci, czy też kosztów bilansowania. Kolejne ryzyka wynikają z wymuszanych oświadczeń o pozyskanej/niepozyskanej pomocy publicznej, w sytuacji, gdy przepisy ustawy o OZE nie zostały notyfikowane i nie wiadomo jakie ostatecznie będą. Wydaje się, że prosument w opinii uczestników rynku energii w Polsce, jak i ustawodawców, winien wykazywać się nie tylko wiedzą dotyczącą wypełniania formularzy i odczytu liczników (nawet w tym przypadku zbyt złożoną, pod rygorem kary), ale też odpowiednią wiedzą analityczną. Czy aby nie za dużo się wymaga od prosumenta, a za mało od ustawodawcy i administracji państwowej?

Najbardziej skomplikowanym aspektem jest, w zasadzie nieporuszona w publikacji FK, kwestia opłacalności inwestycji prosumenckich, a w szczególności skalkulowania przychodów lub oszczędności. System, w którym aktualnie prosumenci funkcjonują jest bezsprzecznie dla nich niekorzystny, a odroczenie wejścia w życie mechanizmu taryf gwarantowanych nadszarpnęło jeszcze bardziej zaufanie przyszłych inwestorów do zasadności i zwiększyło wątpliwości co do przejrzystości, efektywności i skuteczności systemu wsparcia. W miarę upływu czasu pojawiają się kolejne, coraz bardziej kontrowersyjne koncepcje założeń nowelizacji ustawy o OZE, które zamiast na uproszczenie i zmniejszanie ryzyka inwestycyjnego, wpływają na jego zwiększenie na tyle, iż skutki ekonomiczne takiej inwestycji są praktycznie nieprzewidywalne2. Kluczowe w tym momencie jest opracowanie odpowiedniej i rzetelnej Oceny Skutków Regulacji (OSR) do nowelizowanej ustawy o OZE, w szczególności w zakresie wytwarzania energii w mikroinstalacjach. Istotna jest także implementacja do ustawy przepisów, które jasno i przejrzyście określają pozycję prosumenta na rynku oraz jego prawa i obowiązki.

Przeszkody te coraz jaśniej formułują sami prosumenci i przyszli właściciele mikroinstalacji we wnioskach do badania opinii publicznej przeprowadzonego przez FK. Jest to niezwykle cenna część raportu – jego merytoryczna podbudowa (poradnik został napisany na podstawie stanu wiedzy prawnej i w odpowiedzi na problemy zgłaszane przez prosumentów). Jako główną motywację do inwestycji przyszli prosumenci wskazują bowiem opłacalność, a podstawową barierą są niestabilne podstawy prawne działalności prosumenckiej. Jest to swego rodzaju szczęście w nieszczęściu, gdyż świadomość inwestorów w zakresie ryzyka rośnie. Będą oni oczekiwać wdrożenia przepisów zrozumiałych i przejrzystych, usunięcia kontrowersyjnych i dających pole do dowolnej interpretacji zapisów, czyli ujmując rzecz wprost, uczciwego traktowania.

Nierozwiązany pozostaje jednak zasadniczy problem ochrony ekonomicznej prosumentów. Typowy konsument nabywający wielokrotnie ten sam rodzaj produktu uczy się sam przez cale życie, z prawem do popełnienia większych lub mniejszych błędów- nietrafnych decyzji. Przedsiębiorstwo energetyczne realizuje wiele podobnych inwestycji ma możliwość uczenia się, a dodatkowo jest wsparte przez rozbudowane zaplecze prawno-finansowe. Prosument zazwyczaj decyduje się na swoją inwestycję raz w życiu i prosta zasada uczenia się na własnych błędach, doprowadzi do tysięcy błędów i milionowych strat w całej gospodarce.

Rekomendując wszystkim czytelnikom i w całej rozciągłości poradnik Federacji Konsumentów „Jak zostać prosumentem”, warto zaproponować opracowanie drugiej jego części pt. „Jak zostać prosumentem i nie stracić”. Szczerze zachęcamy autorów poradnika do podjęcia tego kroku i wierzymy, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zechce przedłużyć finansowanie projektu, dzięki któremu raport powstał. Stałoby się bowiem źle, gdyby takie uzupełniające i dopełniające opracowanie mogło powstać tylko dzięki sponsoringowi, albo gdyby nigdy nie powstało.

Przypisy

1 http://bip.ure.gov.pl/download/3/7337/Informacjanr42016.pdf
2 http://www.ieo.pl/pl/aktualnosci/987-wstpna-opinia-instytutu-energetyki-odnawialnej-o-projekcie-nowelizacji-ustawy-o-odnawialnych-rode-energii.html
Artykuł powstał bez wsparcia narzędzi sztucznej inteligencji. Wydawca portalu CIRE zgadza się na włączenie publikacji do szkoleń treningowych LLM.
KOMENTARZE
Bądź na bieżąco
Podając adres e-mail wyrażają Państwo zgodę na otrzymywanie treści marketingowych w postaci newslettera pocztą elektroniczną od Agencji Rynku Energii S.A z siedzibą w Warszawie.
ZAPISZ SIĘ DO NEWSLETTERA
altaltalt
Więcej informacji dotyczących przetwarzania przez nas Państwa danych osobowych, w tym informacje o przysługujących Państwu prawach, znajduje się w polityce prywatności.
©2002-2021 - 2025 - CIRE.PL - CENTRUM INFORMACJI O RYNKU ENERGII

Niniejsza strona korzysta z plików cookie

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie.

Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług.

Korzystanie z plików cookie innych niż systemowe wymaga zgody. Zgoda jest dobrowolna i w każdym momencie możesz ją wycofać poprzez zmianę preferencji plików cookie. Zgodę możesz wyrazić, klikając „Zaakceptuj wszystkie". Jeżeli nie chcesz wyrazić zgód na korzystanie przez administratora i jego zaufanych partnerów z opcjonalnych plików cookie, możesz zdecydować o swoich preferencjach wybierając je poniżej i klikając przycisk „Zapisz ustawienia".

Twoja zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać, zmieniając ustawienia przeglądarki. Wycofanie zgody pozostanie bez wpływu na zgodność z prawem używania plików cookie i podobnych technologii, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Korzystanie z plików cookie ww. celach związane jest z przetwarzaniem Twoich danych osobowych.

Równocześnie informujemy, że Administratorem Państwa danych jest Agencja Rynku Energii S.A., ul. Bobrowiecka 3, 00-728 Warszawa.

Więcej informacji o przetwarzaniu danych osobowych oraz mechanizmie plików cookie znajdą Państwo w Polityce prywatności.