Gwarancje pochodzenia energii odnawialnej to coraz większy biznes

Jak czytamy w portalu Gramwzielone.pl, mimo spowolnienia gospodarczego i wiążącego się z nim spadku zapotrzebowania na energię w tym roku w Europie wyraźnie wzrósł popyt na gwarancje pochodzenia, które poświadczają wyprodukowanie energii w poszczególnych rodzajach źródeł odnawialnych.

Gwarancje pochodzenia energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii są dokumentem poświadczającym odbiorcy końcowemu, który je zakupi, że określona w tym dokumencie ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej lub do sieci przesyłowej pochodzi z OZE. Gwarancje są wydawane za wytworzoną energię elektryczną z dokładnością do 1 MWh.

Analizę europejskiego rynku gwarancji pochodzenia energii odnawialnej za pierwszą połowę 2020 roku przedstawiła firma konsultingowa ECOHZ. Wynika z niej, że sprzedaż gwarancji w tym okresie była wyższa o 15 proc. niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a także przewyższyła wcześniejsze, całoroczne wyniki sprzedaży gwarancji odnotowane do roku 2019.

Drugie połowy roku na rynku gwarancji pochodzenia są tradycyjnie słabsze jeśli chodzi o popyt, jednak zdaniem ekspertów ECOHZ rok 2020 i tak będzie najlepszym rokiem w dotychczasowej historii rynku gwarancji pochodzenia.

W sumie w pierwszej połowie 2020 roku sprzedano gwarancje pochodzenia odpowiadające wyprodukowaniu 530 TWh energii odnawialnej.

Natomiast w ubiegłym roku wydano gwarancje łącznie na 667 TWh energii odnawialnej, natomiast popyt na nie wyniósł 621 TWh i był wyższy o 18,5 proc. w porównaniu do popytu odnotowanego rok wcześniej.

Średnioroczny wzrost rynku gwarancji w okresie 2012-2020 w ujęciu CAGR wyniósł 16 proc.

ECOHZ podkreśla, że do rozwoju rynku gwarancji przyczynia się rosnące zapotrzebowanie na nie ze strony firm, które kupując gwarancje, mogą pochwalić się rosnącym udziałem OZE w konsumowanej energii. W tym zakresie jest to więc alternatywa dla zwiększania własnej produkcji energii odnawialnej czy podpisywania umów PPA na zieloną energię.

O ile w pierwszych latach funkcjonowania mechanizmu gwarancji były one wydawane głównie producentom energii wodnej, w ostatnich latach udział hydroenergetyki maleje, a rośnie wolumen gwarancji wydawanych za energię wyprodukowaną przez elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne.

Udział energetyki wodnej w wydanych gwarancjach 10 lat temu wynosił jeszcze 90 proc., natomiast w 2018 roku spadł do 64 proc., a w kolejnym roku do 61 proc. Tymczasem udział energetyki wiatrowej w latach 2018-19 wzrósł odpowiednio do 19 proc. i 23 proc., natomiast udział fotowoltaiki w ubiegłym roku zwiększył się do 5 proc. Ponadto w ubiegłym roku 9-procentowy udział zagospodarował sektor bioenergetyki, a 2 proc. sektor geotermalny.

Ceny gwarancji pochodzenia w Europie wahały się w poprzednich latach od kilkudziesięciu eurocentów za każdą megawatogodzinę zielonej energii nawet do około 2,5 euro/MWh. W danych zaprezentowanych przez ECOHZ widać jednak utrzymującą się rynkową nadwyżkę gwarancji, co sprzyja niższym cenom.

W ostatniej dekadzie nadwyżki gwarancji wydanych w stosunku do umorzonych nie było tylko w roku 2011 i 2014.

ECOHZ

Ile można zarobić na gwarancjach w Polsce?

W Polsce system gwarancji pochodzenia funkcjonuje dzięki przyjętej w 2014 roku nowelizacji ustawy Prawo energetyczne, w której wdrożono wybrane założenia unijnej dyrektywy o OZE z 2009 roku, w tym dotyczące mechanizmu gwarancji pochodzenia.

W naszym kraju gwarancje są wydawane w postaci elektronicznej i przekazywane bezpośrednio do rejestru gwarancji pochodzenia. Obrót gwarancjami pochodzenia jest prowadzony na Towarowej Giełdzie Energii.

Gwarancja pochodzenia jest ważna przez okres 12 miesięcy od dnia zakończenia wytwarzania energii elektrycznej w instalacji OZE objętej wnioskiem o wydanie gwarancji pochodzenia. Po upływie tego okresu gwarancja wygasa i podlega wykreśleniu z rejestru gwarancji pochodzenia.

Zgodnie z art. 121 ust. 3 pkt 4) ustawy o odnawialnych źródłach energii wniosek o wydanie gwarancji pochodzenia zawiera m.in. określenie okresu, obejmującego jeden lub więcej następujących po sobie miesięcy kalendarzowych danego roku kalendarzowego, w którym energia elektryczna została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii, ze wskazaniem daty rozpoczęcia i zakończenia wytwarzania tej energii.

Jednocześnie, zgodnie z art. 121 ust. 2 ustawy o OZE, wniosek o wydanie gwarancji pochodzenia składa się do operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego lub operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego, na którego obszarze działania została przyłączona instalacja odnawialnego źródła energii, w terminie 30 dni od dnia zakończenia wytworzenia danej ilości energii elektrycznej objętej wnioskiem.

W ubiegłym miesiącu na Towarowej Giełdzie Energii sprzedano gwarancje odpowiadające produkcji 1,311 TWh energii elektrycznej. Był to wynik o 11,7 proc. lepszy niż przed rokiem.

Miesiąc wcześniej na TGE sprzedano gwarancje odpowiadające produkcji 698,9 GWh, co było o niemal 20 proc. gorszym wolumenem niż zanotowany w sierpniu 2019 roku.

Średnia ważona cena gwarancji na TGE w ubiegłym miesiącu wyniosła 1,17 zł/MWh i była niższa o 0,32 zł/MWh od średniej ceny odnotowanej miesiąc wcześniej.

Natomiast w sierpniu - mimo wyraźnie niższego wolumenu sprzedaży niż we wrześniu - średnia cena wyniosła 1,49 zł/MWh i była wyższa o 3 grosze za MWh niż średnia cena z lipca br.