Cel Kremla: łupkowy boom naftowy w następnej dekadzie

Wczoraj na Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Petersburgu padły niespodziewanie zapowiedzi, że Rosja liczy na boom ropy niekonwencjonalnej na początku następnej dekady.

Obecne wydobycie ropy konwencjonalnej w Rosji to około 10,5 mln baryłek dziennie, przy czym większość tej produkcji pochodzi z wyczerpujących się szybko złóż Syberii Zachodniej. Niebawem zacznie spadać. Kreml podkreśla pilną potrzebę poszukiwania nowych zasobów ropy. Jednakże coraz bardziej jest widoczne – zauważają analitycy rynku, – że rosyjskie (przypuszczalne) nowe zasoby ropy konwencjonalnej znajdują na terenach bardzo utrudniających wydobycie i wymagających ogromnych nakładów na same prace poszukiwawcze. Stanowiących bardzo duże ryzyko kapitałowe. Do niedawna Moskwa liczyła na udział w projektach poszukiwawczo-wydobywczych wielkich zachodnich koncernów. Tymczasem wzrost napięcia wywołanego kryzysem ukraińskim oraz sankcje Zachodu powodują, że większość tych koncernów powstrzymuje się od współpracy z Rosją. A te, które są udziałowcami projektów – zastanawiają się, co dalej. Poważnie jest więc zagrożony jeden z najważniejszych celów Moskwy – stabilne utrzymanie wysokiej produkcji i eksportu ropy w dłuższej perspektywie. Moskwa od niedawna dokładniej przygląda się boomowi ropy niekonwencjonalnej w USA. W ub.r. wprowadzono ulgi podatkowe, aby zachęcić do inwestowania w tę branżę, w tym w pole Bazhenov w zachodniej Syberii. Kreml liczy, że nakłady na eksploatację złóż ropy niekonwencjonalnej do 2020 r. wzrosną z 0,2 proc. do 11 proc. „Rosja nie może stanąć na czele łupkowej rewolucji, ale może ją u siebie rozpocząć – stwierdził wiceprezes Łukoil, Andrej Kuziajew na Forum w Petersburgu. Amerykański Urząd Informacji Energetycznej (US Energy Information Administration – EIA) szacuje rosyjskie zasobów ropy łupkowej na 75 mld baryłek, wobec 58 mld baryłek zasobów w USA. Z tym, że łupkowe zasoby w USA są już z powodzeniem eksploatowane, a dostępnej rezerwie są ogromne zasoby ropy tight. Tymczasem „rewolucja” Kuziajewa może zostać skutecznie zahamowana z kilku powodów. Pierwszy i oczywisty to zachodnie sankcje. Co uniemożliwi dopływ koniecznych kredytów. Tu jednak od ostatniego wtorku Moskwa może ewentualnie liczyć na Pekin. Drugi powód jest znacznie trudniejszy – zupełny brak w Rosji technologii do poszukiwania i wydobycia ropy niekonwencjonalnej. Niedawno Financial Times zauważył, że USA mogą zakazać eksportu nowoczesnych technologii, urządzeń i aplikacji dla rosyjskiego sektora naftowego. Zwłaszcza właśnie w branży ropy niekonwencjonalnej. Rząd w USA na ogół nie wtrąca się do gospodarki, ale jeśli trzeba – robi to niezwykle skutecznie. Tak jak z zakazem eksportu węglowodorów. Wprawdzie Giennadij Timczenko, kluczowa postać Putina dla rozwoju stosunków z Chinami, powiedział wczoraj, że Rosja może importować technologię z Pekinu. Ale Pekin sam ma poważne kłopoty z technologią odwiertów poziomych oraz technologią frackingu i jest skazany na amerykańskie koncerny usługowe. Szacuje się, że koszt jednego odwiertu poziomego w Rosji bez frackingu wynosi 15-20 mln dol., gdy w USA tylko około 3,5 mln dol. Generalnie Moskwa jest przynajmniej 5-7 lat za Stanami Zjednoczonymi w technologii odwiertów dla ropy niekonwencjonalnej. O frackingu nawet nie wspominając.