Szefowa MKiŚ podkreśliła podczas uroczystości z okazji 30-lecia działalności 16 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw), że przez trzy dekady swojego funkcjonowania podpisały one ponad 600 tys. umów na inwestycje prośrodowiskowe, a wartość tych umów wyniosła ponad 80 mld zł.

Minister klimatu i środowiska zwróciła uwagę, że beneficjentami tych inwestycji były setki tysięcy gospodarstw domowych w Polsce, które korzystały np. z programów małej retencji - "Moja Woda", czy programu antysmogowego "Czyste Powietrze". Wojewódzkie fundusze są bowiem operatorem tego programu.

Anna Moskwa podkreśliła, że inwestycje prośrodowiskowe finansowane przez wfośigw dotyczyły m.in. poprawy jakości wody, poprzez dofinansowania budowy oczyszczalni ścieków oraz modernizacji i budowy sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, wymiany źródeł ciepła, a także pomocy dla ochotniczych straży pożarnych i Państwowej Straży Pożarnej.

Marek Ryszka, prezes wfośigw w Warszawie oraz przewodniczący konwentu prezesów wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, podkreślił, że wraz z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki oraz Bankiem Ochrony Środowiska stworzyły one unikalny system finansowania inwestycji prośrodowiskowych w Polsce. Dodał, że charakterystyką działania wfośigw jest "odnawialność zasobów", a ich funkcjonowanie nie obciąża budżetu państwa. Opiera się to na zasadzie "zanieczyszczający płaci", a wpływy z kar i opłat środowiskowych są potem transferowane na inwestycje środowiskowe. Fundusze udzielają także dotacji i pożyczek, a wypracowując przychody z odsetek - pomnażają zarządzane przez siebie pieniądze. Fundusze korzystają także z innych źródeł: środków unijnych, a także wkładu własnego beneficjentów, co pozwala osiągać lepsze efekty ekologiczne - wymieniał Ryszka.

Przewodniczący konwentu prezesów wfośigw dodał, że 30 lat temu, kiedy potrzeby były ogromne, wojewódzkie fundusze zaczęły proces sprzątania i naprawy wieloletnich zaniedbań w środowisku. Przypomniał, że trzy dekady temu niemal 100 proc. odpadów trafiało na wysypiska, a 70 proc. ścieków płynęło bezpośrednio do rzek. Wskazał, że przez 30 lat wfośigw podpisały 670 tys. umów na łączną kwotę 80,2 mld zł.

Ryszka dodał, że dzięki pracy wojewódzkich funduszy powstało ponad "80 mln km sieci kanalizacji sanitarnej, ograniczyliśmy o ponad 12,5 mln ton roczną emisję CO2". Dodał, że dofinansowano też unieszkodliwienie blisko 3,8 mln ton odpadów niebezpiecznych. W latach 2018-2022 wojewódzkie fundusze dofinansowały zakup 2391 wozów strażackich, przekazując na ten cel łącznie ponad 500 mln zł. W 2023 r. zaplanowano na ten cel rekordowe 194 mln zł, które pozwolą na zakup kolejnych ponad 600 pojazdów dla strażaków.

Prezes wfośigw w Warszawie dodał, że po upływie trzech dekad stan środowiska w Polsce jest nieporównywalnie lepszy. Zwrócił uwagę, że cechą charakterystyczną funduszy jest to, że w ciągu ostatnich pięciu lat zwróciły się one w kierunku klientów indywidualnych, realizując m.in. program "Czyste Powietrze". "Tylko w tym jednym programie wojewódzkie fundusze przyjęły 630 tys. wniosków od beneficjentów indywidualnych na kwotę prawie 15 mld zł. Fundusze podpisały 540 tys. umów na kwotę 11,5 mld zł, a na konta beneficjentów trafiło prawie 6 mld zł" - podkreślił Ryszka.

Nawiązując do programu "Czyste Powietrze", szef Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Przemysław Ligenza zwrócił uwagę, że tylko w 2023 r. wypłacono ponad 2 mld zł. "Dla porównania przez ostatnie ponad cztery lata było to 4 mld zł. W ten jeden rok 2023 w ramach +Czystego Powietrza+ wojewódzkie fundusze, immanentnie związane z NFOŚiGW w tym programie i nie tylko w tym, wypłacą tyle, co przez pięć ostatnich lat" - zaznaczył.

W podobny sposób wypowiedział się minister w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Henryk Kowalczyk, za urzędowania którego jako szefa resortu środowiska w 2018 r. wystartował program "Czyste Powietrze". Ocenił, że wojewódzkie fundusze znakomicie poradziły sobie z klientami indywidualnymi, mimo że wcześniej głównymi klientami wfośigw były samorządy.

Doradca prezydenta RP Paweł Sałek odczytał podczas uroczystości przesłanie od Andrzeja Dudy, w którym prezydent pogratulował wojewódzkim funduszom dotychczasowej działalności i wkładu w poprawę jakości środowiska w Polsce. Duda zwrócił uwagę, że wfośigw przyczyniły się przez trzy dekady do ochrony walorów krajobrazowych, łagodzenia skutków działalności człowieka na ekosystemy oraz podnoszenia poziomu bezpieczeństwa i atrakcyjności inwestycyjnej Polski.

Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej zostały powołane w 1993 roku. Na początku działały one we wszystkich ówczesnych województwach; po reformie administracyjnej funkcjonuje ich 16. 

Wybierz swoje CIRE

Przeczytaj

1. Enea Operator wybudowała Główny Punkt Zasilający na szczecińskich Pomorzanach

2. Raportowanie ESG, a oczekiwania konsumentów – wnioski z raportu Ekobarometr 2023

3. Iberdrola podpisuje umowę z niemiecką firmą stalową SHS na dostawę morskiej energii wiatrowej


Obejrzyj

1. 27-28 września we Wrocławiu IX Kongres Energetyczny DISE

2. Na czym polega współpraca z firmą DB Energy?


Posłuchaj

1. CIRE Podcast: Adam Wachowski, Manager Departamentu Badawczo-Rozwojowego, ENMARO

Zastrzeżenia prawne