Gdańsk, 18 czerwca 2025.

w sprawie Grupy Energa i roli jaką powinna odgrywać w procesie energetycznej transformacji Pomorza i Polski.

Gospodarka Gdańska i Pomorza w ostatnich latach doznała dotkliwego osłabienia wskutek utraty podmiotowości dwóch kluczowych przedsiębiorstw – Grupy Energa i Grupy Lotos. Systematyczne uszczuplanie ich funkcji oraz kompetencji przez przenoszenie decyzji do centrali Orlenu sprowadziło nasz region do roli peryferyjnego wykonawcy strategii definiowanych poza regionem i mających negatywny wpływ dla rozwoju naszego regionu.

Trauma po rozparcelowaniu Lotosu – podobnie jak niegdyś po likwidacji Banku Gdańskiego – wciąż jest żywa.

Upadek lokalnych championów odebrał Pomorzu „tlen” - impuls rozwojowy dla biznesu, sektora R&D oraz środowisk akademickich. Symbolicznie wyznaczył początek prowincjonalizacji regionu i uzależnienia od odległych centrów decyzji. Zarazem unaocznił złudność wiary, że „warszawski decydent” naprawi sytuację.

Pomorskie DNA – zbudowane na ideach samorządności, niezależności i zaufania do własnych sił – nakazuje przywrócić regionalnym firmom realne kompetencje. Spółki o skali Energi kształtują lokalny rynek pracy, edukację i innowacje; muszą zatem pozostać zakorzenione w regionie, któremu służą.

Pomorze dysponuje unikalnym pakietem atutów dla nowoczesnej, bezemisyjnej energetyki:

• morska energetyka wiatrowa,
• pierwsza w Polsce elektrownia jądrowa,
• wysokie nasycenie lądowymi OZE.

W perspektywie średnioterminowej powstanie tu około 40 nowych, bezemisyjnych projektów wytwórczych – bodziec, który może zbudować przewagę konkurencyjną regionu na dekady. To również katalizator rozwoju AI, Climate Tech, e-Fuel (RFNBO), zielonego amoniaku i wodoru oraz impuls do dekarbonizacji transportu, portów i ciepłownictwa.

Aby jednak w pełni wykorzystać ten potencjał, konieczna jest nowa architektura energetyki rozproszonej: elastyczne usługi systemowe, magazynowanie energii i zielone ciepło. Grupa Energa powinna być jej kręgosłupem.

W świetle powyższego Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego oraz Pomorska Rada Przedsiębiorczości zwracamy się do Prezesa Rady Ministrów i Zarządu PKN Orlen o podjęcie następujących działań:

1. Zachowanie samodzielności Grupy Energa z siedzibą w Gdańsku jako spółki notowanej na GPW.
2. Przekazanie Enerdze pełnej koordynacji Segmentu Energetycznego Koncernu Orlen, tak aby stała się operacyjnym centrum kompetencji w ramach grupy kapitałowej.
3. Wypowiedzenie Porozumienia o Zarządzaniu Orlen–Energa, zawartego przez poprzednie kierownictwo PKN Orlen, które ogranicza rozwój Energi i osłabia Pomorze.
4. Powołanie interdyscyplinarnego zespołu ekspertów w celu przygotowania niezbędnych zmian organizacyjnych i zarządczych, gwarantujących stabilny, długofalowy rozwój Grupy Energa z poszanowaniem uzasadnionych interesów PKN Orlen.

Energa – silna, zakorzeniona w Gdańsku i kompetencyjnie wzmocniona – może stać się centralnym graczem polskiej transformacji energetycznej. Lekcja Lotosu pokazuje, że brak podmiotowości oznacza stagnację.

Dziś stawką jest nie tylko status spółki, lecz przyszła konkurencyjność całego Pomorza i bezpieczeństwo energetyczne kraju.