Monopolista gazowy czeka na konkurencję

Chcemy, aby pojawili się na naszym rynku konkurenci. Zapewne brzmi to dziwnie, szczególnie w przypadku kiedy wypowiada się na ten temat firma, która ma w sprzedaży gazu ziemnego dominującą pozycję na rynku. Ale taka jest prawda. Chcemy konkurencji, bo PGNiG nie chce dalej być monopolistą i odpowiadać za cały rynek gazu w Polsce. Nich również konkurencja przejmie odpowiedzialność za ceny gazu dla odbiorców – powiedział Marek Kosssowski, prezes PGNiG. Słowa prezesa spółki w dużej mierze związane są z problemami płatniczymi wielu odbiorców gazu. Spółka szacuje, że z tytułu dostaw gazu dla dłużników i nieperspektywicznych odbiorców rocznie traci ok. 30 proc. przychodów. W poszczególnych spółkach dystrybucyjnych tworzone są już piony ryzyka handlowego. Ich pracownicy mają analizować zdolności płatnicze klientów PGNiG. - Chcemy pozbyć się złych klientów. Pojawienie się konkurencji pozwoliłoby nam skoncentroewać się na tych klientach na których nam zależy. Nie martwimy się też o ceny gazu. Konkurenci wprowadziliby na nasz rynek gaz z zewnątrz. My natomiast dzięki temu moglibyśmy ograniczyć wielkość sprzedaży drogiego gazu z importu. Po zwiększeniu krajowego wydobycia (spółka planuje do 2007 roku wydobywać z krajowych złóż 5,5 mld m sześc. gazu rocznie – przp.KK) moglibyśmy oferować tańszy polski gaz – mówi Kossowski. PGNiG szacuje, że nawet gdyby utracił na rzecz konkurencji 30 proc. rynku to i tak dzięki polityce ukierunkowanej na odbiorców niezalegających z opłatami i oferując tańszy krajowy gaz skutecznie konkurowałby na rynku. - Uważam, że spółka osiągałaby też większe przychody niż ma teraz – argumentuje prezes.

Szybka prywatyzacja

Aby osiągnąć ambitne cele rynkowe spółka chce się właśnie sprywatyzować. Prospekt emisyjny ma być gotowy do końca pierwszego kwartału tego roku. Do tego czasu zostaną opracowane analizy przedprywatyzacyjne i wyjaśnione zostaną szczegóły dotyczące m.in. ostatecznej struktury oferty spółki. Prace te prowadzą obecnie doradcy prywatyzacyjni wybrani przez PGNiG – firmy HSBC oraz Weil, Gotshal and Manges. Dariusz Witkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa przewiduje, że debiut akcji PGNiG będzie jednym z większych debiutów giełdowych, oprócz PZU, planowanych na 2005 rok. Emisja dodatkowych akcji spółki pozwoli na jej dokapitalizowanie. W ciągu sześciu miesięcy od debiutu giełdowego PGNiG, Skarb Państwa podejmie decyzję o sprzedaży mniejszościowego pakietu akcji spółki na giełdzie. Sprzedaż akcji PGNiG przez MSP umożliwi objęcie 15 proc. akcji spółki przez jej pracowników. Z szacunków wynika, że do objęcia akcji spółki będzie uprawnionych ponad 61 tys. osób. Skarb Państwa chce jednak zachować co najmniej 51 proc. udziału w kapitale zakładowym spółki. Dzięki środkom pozyskanym na giełdzie PGNiG chce m.in. spłacić obligatariuszy oraz przeprowadzić inwestycje w zwiększenie wydobycia gazu oraz budowę podziemnych magazynów gazu. Według planów pojemności magazynowe mają zostać zwięszone z obecnych 1,5 mld m sześc. do około 3 mld m sześc. w ciągu najbliższych lat. Ważne jest je również połączenie polskiego systemu gazociągów z systemem niemieckim i budowa interconnectora umożliwiającego zarówno import jak i ekspoprt gazu. Jednak rozmowy, które rozpoczęły się po ubiegłorocznej PGNiG z Gazpromem w tej sprawie się przeciągają. Negocjacje, które rozpoczęły się po ubiegłorocznej (19 lutego 2004 r.) przerwie w dostawie gazu miały być sfinalizowane jesienią ubiegłego roku. Według nieoficjalnych informacji z PGNiG Rosjanie w zamian chcą podnieść opłaty przesyłowe. Polska strona nie zgadza się na warunki Gazpromu stojąc na stanowisku, że umowa dotyczy wyłącznie poprawie bezpieczeństwa energetycznego kraju na wypadek ponownego wstrzymania przez Rosjan dostraw gazu do Polski.

Nieefektywy system przesyłowy

Zanim powstanie prospekt emisyjny PGNiG chce przekazać w leasing gazociągi powstałemu Operatorowi. - Obecnie dopracowujemy szczegóły umowy leasingowej. W ciągu trzech tygodni będzie gotwowa też wycena majątku przesyłowego, który wyleasingujemy spółce PGNiG Przesył. Wstąpnie wartość tego majątku wyceniamy od 48 mln zł i wzwyż – powiedział Marek Foltynowicz, wiceprezes PGNiG. Weleasingowany majątek ma być później odkupiony przez PGNiG Przesył. Odkupowanie majątku ma rozpocząć się najpóźniej w listopadzie 2006 r. Skarb Państwa ma przed debiutem giełdowym nabyć udziały w PGNiG Przesył od PGNiG. Zgodnie z decyzją rządu, infrastruktura gazownicza pozostanie w ten sposób pod kontrolą państwa. - Do przeprowadzenia tego procesu konieczna jest jeszcze zgoda wierzycieli PGNiG. Rozmowy na ten temat trwają. Niewykluczone, że wierzyciele mogą nie wyrazić zgody na sprzedaż aktywów przed debiutem giełdowym argumentując to przykładowo obniżeniem wartości spółki – powiedział Jerzy Staniewski, wiceprezes PGNiG. Według ministra Witkowskiego odkupienie udziałów PGNiG Przesył odbędzie się bezpośrednio przez MSP. - Nie wykluczamy, że ze względu na brak pieniędzy w budżecie może być to też transakcja pośrednia. Niemniej na razie takiej opcji nie bierzemy pod uwagę – mówił Witkowski. W ostateczności zapłatą mogą być też inne aktywa będące w dyspozycji MSP. PGNiG Przesył przejmie 15,400 km rurociągów. Według prof. Andrzeja Osiadacza, prezesa PGNiG Przesył przejmowany system przesyłowy jest nieefektywny. - Z całego systemu ok. 11 tys km rurociągów to rury o dużej średnicy. Pozostała część to rurociągi wysokociśnieniwe o małej średnicy zupełnie nie przydatne dla Operatora – twierdzi Osiadacz. Zdaniem prezesa PGNiG Przesył system nie jest przygotowany do świadczenia usług według zasady TPA ponieważ wymaga modernizacji. Część wysokociśnieniowych rurociągów o małej średnicy prof. Andrzej Osiadacz proponuje przekazać gazowym spółkom dystrybucyjnym dzięki czemu miałyby techniczne możliwości oferowania większej ilości gazu swoim odbiorcom.

Wydobycie gazu zostanie w rękach PGNiG

Prezes Kossowski powiedział też, że do 2006 r. w strukturze PGNiG pozostanie działalność poszukiwania oraz wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego z zasobów krajowych. Jej wydzielenie nastąpi po uzyskaniu przez MSP zgody Rady Ministrów na ten proces po wprowadzeniu akcji PGNiG do obrotu publicznego oraz przeprowadzeniu restrukturyzacji finansowej. Na bazie jednostek wchodzących w skład Oddziału Górnictwa Naftowego utworzona zostanie jedna spółka poszukiwawczo-wydobywcza. Podobnie sześć spółek dystrybucji gazu, które zostały wydzielone z PGNiG w styczniu 2003 r. Pozostaną pod kontrolą spółki-matki. PGNiG sprawdza też możliwości wydobywania gazu w innych krajach. - Najbardziej zaawansowany jest projekt spółki Devon na Ukrainie. Mamy nadzieję, że po zamianch politycznych w tym kraju proces ten nabierze dynamiki. Oprócz kierunku ukraińskiego interesujemy się też wydobyciem w Pakistanie i Indiach. Jednak w naszej ocenie są to małoperspektywiczne projekty. Interesujemy się też inwestycjami w Libii i Turcji (chodzi o projekt Nabukko – wydobycie gazu ze złóż irańskich – przyp.KK) – mówił Marek Kososowski. W 2004 roku PGNiG sprzedało około 13,4 mld m sześc. Gazu ziemnego czyli o prawie 1 mld m sześc. Więcej niż w 2003 roku. Powodem wzrostu ilości sprzedanego gazu było zwiększone zapotrzebowanie na gaz ziemny klinetów m.in. zakładów azotowych i hut oraz sektora energetyki. Wzrosło tez wydobycie gazu krajowego, które w 2004 roku wyniosło 4,3 mld m sześc. (wzrost o 6,7 proc.), co stanowi ponad 32 proc. zużycia gazu w Polsce.