Polsko-litewskie rozmowy o bezpieczeństwie energetycznym

Bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego, synchronizacja systemów państw bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej oraz rozwój offshore w regionie Morza Bałtyckiego to główne tematy rozmowy ministra klimatu Michała Kurtyki z ministrem energii Litwy Žygimantasem Vaičiūnasem. To pierwsze bezpośrednie spotkanie Ministra Klimatu z partnerem zagranicznym od początku pandemii odbyło się 14 lipca 2020 r. w Warszawie.

Jak podkreślił minister Kurtyka, polsko-litewski gazociąg (GIPL) jest istotnym elementem integracji rynków gazu w krajach bałtyckich z resztą UE.

"Będzie to doskonała podstawa do dalszego zacieśniania współpracy między Polską a Litwą. Gazociąg umożliwi rozszerzanie zakresu współpracy w zakresie handlu gazem, a także wzmocni bezpieczeństwo regionalne i znaczenie naszych rynków na arenie międzynarodowej" - powiedział.

"Polska jest w pełni świadoma znaczenia tego projektu dla krajów bałtyckich, w szczególności dla Litwy. Staramy się zbudować gazociąg w możliwie najkrótszym czasie. Obecnie podpisywane są umowy z kolejnymi wykonawcami polskich odcinków" - dodał.

Podczas spotkania z ministrem Vaičiūnasem, które odbyło się w ramach wizyty w Polsce Premiera Republiki Litewskiej Sauliusa Skvernelisa, minister Kurtyka zaznaczył, że Polska aktywnie współpracuje z partnerami z krajów bałtyckich, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego w UE.

"Nasza gotowość do przeprowadzenia synchronizacji z partnerami bałtyckimi jest dowodem solidarności regionalnej" - zauważył.

"Cieszymy się, że prace przygotowawcze do synchronizacji systemów państw bałtyckich z Europą kontynentalną są już na zaawansowanym etapie. Jesteśmy świadomi kluczowej roli operatorów systemów przesyłowych w Polsce i krajach bałtyckich. Mamy nadzieję, że Komisja Europejska, tak jak dotychczas, będzie bardzo aktywnie zaangażowana, a rządy wszystkich krajów będą prezentować to samo stanowisko we wszystkich kluczowych kwestiach" - powiedział.

Michał Kurtyka, minister klimatu, zwrócił uwagę, że priorytetem jest wdrożenie wszystkich niezbędnych inwestycji, w tym przede wszystkim kabla podmorskiego między Polską a Litwą "Harmony Link", przy finansowaniu w wysokości co najmniej 75% z funduszu "Łącząc Europę" (CEF).

"Środki zostaną przeznaczone również na kompensatory synchroniczne, rozbudowę infrastruktury przesyłowej w Polsce i na Litwie, a także systemy informatyczne, które pozwolą na połączenie państw bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej. Wspólny wniosek polskich i bałtyckich operatorów systemów przesyłowych o dofinansowanie projektu został złożony do Komisji Europejskiej 26 maja 2020 r." - przypomniał.

Minister Kurtyka poinformował, że do 2040 r. morskie inwestycje wiatrowe w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej mogą wynosić 8-10 GW. Zgodnie z przewidywaniami pierwsza morska farma wiatrowa powinna zacząć działać od 2025 r.

"Pracujemy nad projektem ustawy o morskiej energii wiatrowej, która obejmie wszystkie istotne dla inwestorów obszary, takie jak: system wsparcia, lokalne plany treści, przyłączenie do sieci, obowiązki wytwórcy energii elektrycznej oraz przepisy dotyczące budowy i eksploatacji, postępowania podatkowe i administracyjne" - powiedział.

"Obecnie dążymy do zacieśnienia współpracy z państwami basenu Morza Bałtyckiego w ramach grupy roboczej wysokiego szczebla BEMIP (ang. Baltic Energy Market Interconnection Plan), której celem jest lepsza koordynacja inwestycji na Bałtyku" - dodał.