IEA: energia jądrowa ma istotną rolę do odegrania, ale potrzebne są działania rządów

Duże, skomplikowane naukowo technologie, takie jak energetyka jądrowa i małe reaktory modułowe, mają do odegrania ważną rolę w osiąganiu celów zerowej emisji netto, ale wymagają bezpośrednich inwestycji rządowych we wczesnych fazach rozwoju, w połączeniu z działaniami mającymi na celu zwiększenie ich wartości rynkowej - twierdzi Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA).

W raporcie opublikowanym 2 lipca przez Międzynarodową Agencję Energetyczną, zatytułowanym Clean Energy Innovation Agencja z siedzibą w Paryżu ocenia sposoby znacznego przyspieszenia innowacji w dziedzinie czystej energii w celu osiągnięcia zerowej emisji netto, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego, aby na czas osiągnąć międzynarodowe cele w zakresie klimatu i zrównoważonej energii.

IEA stwierdza w nim, że bez znacznego przyspieszenia innowacji w dziedzinie czystej energii kraje i firmy na całym świecie nie będą w stanie spełnić swoich obietnic obniżenia emisji dwutlenku węgla do zera netto w nadchodzących dziesięcioleciach.

Wzywa rządy do podjęcia wstępnego ryzyka inwestycyjnego w projektach demonstracyjnych na dużą skalę, które stanowią barierę kosztową dla zwiększenia skali inwestycji. Technologie takie jak nowe projekty jądrowe, CCUS (wychwytywanie, wykorzystanie i składowanie dwutlenku węgla), procesy produkcji żelaza i stali wolne od paliw kopalnych oraz pływające morskie farmy wiatrowe - wszystko to wiąże się z wysokimi kosztami inwestycyjnymi dla pierwszych projektów komercyjnych.

Projekty te mają najwyższe koszty i obarczone są ryzykiem, ale kolejne podmioty mogą korzystać z wcześniejszych doświadczeń. "To uzasadnia bezpośrednie inwestycje rządowe na tym etapie rozwoju, w połączeniu z działaniami mającymi na celu zwiększenie wartości rynkowej produktów takich jak stal niskowęglowa", zawiera raport.

"Finansowanie publiczne takich projektów może być uwarunkowane szerokim udostępnianiem wniosków i doświadczeń z ich realizacji".

IEA w raporcie stwierdza, że potrzebna jest praca "ponad granicami", aby zapewnić, że żadne kluczowe obszary technologiczne pozostaną niedofinansowane z powodu wysokiego ryzyka rozwoju, którego nie może ponieść jeden kraj.

"Łączenie zasobów innowacyjnych w ten sposób rzadko występuje, ale nie bez precedensu, o czym świadczy wielkość budżetów na badania i rozwój w dziedzinie energii w UE oraz transgraniczne kampanie w obszarze syntezy jądrowej".

Raport wzywa także do przedłużenia okresu eksploatacji elektrowni jądrowych (LTO). W dokumencie opublikowanym wcześniej w tym tygodniu londyńskie stowarzyszenie jądrowe World Nuclear Association stwierdziło, że więcej rządów musi wprowadzić strategie wspierające długoterminowe funkcjonowanie elektrowni jądrowych oraz reformy rynkowe mające na celu docenienia korzyści związanych z pozaenergetycznymi zastosowaniami energii jądrowej wraz z czystością tej technologii.

Przemysł jądrowy wielokrotnie powtarzał, że LTO może pomóc krajom osiągnąć cele klimatyczne po przystępnych kosztach, zmniejszając jednocześnie zależność od importu energii.

W raporcie z ubiegłego miesiąca IEA stwierdziła, że Unia Europejska musi zaoferować większe wsparcie dla energetyki jądrowej, ponieważ stoi w obliczu największego spadku liczby reaktorów w krajach o zaawansowanej gospodarce oraz możliwości zmniejszenia udziału energii jądrowej w bilansie energii elektrycznej z 25 proc. w 2017 r. do 5 proc. w 2040 r.

W sprawozdaniu, w którym dokonano przeglądu polityk energetycznych w Unii Europejskiej, stwierdzono, że UE powinna wspierać szersze spektrum badań, rozwoju i wdrożeń zaawansowanych koncepcji jądrowych i małych reaktorów modułowych, w tym do produkcji ciepła do zastosowań przemysłowych i kogeneracji.

Wzywa się do integracji elastycznych źródeł jądrowych i źródeł odnawialnych oraz do postępów w zakresie harmonizacji i standaryzacji. Stwierdzono również, że istnieje potrzeba opracowania wspólnego podejścia do licencjonowania.