Zgodnie z definicją, polityka środowiskowa to kombinacja sposobów osiągnięcia celów wyznaczonych przez strategię ochrony środowiska.

Analiza przeprowadzona przez dwóch ekonomistów z Cornell University wykazała, że wbrew konwencjonalnej wiedzy, polityka rynkowa lub oparta na zachętach może w rzeczywistości przynosić korzyści regulowanym firmom w tradycyjnych i "zielonych" sektorach energii, pobudzając innowacje i ulepszenia procesów produkcyjnych. Z drugiej strony, polityki, które narzucają normy i technologie środowiskowe, mogą w znacznym stopniu zaszkodzić wydajności i zyskom.

"Konwencjonalna mądrość nie jest do końca trafna - powiedział Shuyang Si, doktorant z zakresu ekonomii stosowanej i zarządzania. - Rodzaj polityki i jej skutki różnią się w zależności od firmy, branży i sektora".

Si jest głównym autorem pracy "The Effects of Environmental Policies in China on GDP, Output and Profits" opublikowanej w bieżącym numerze czasopisma Energy Economics. Współautorką jest Cynthia Lin Lawell, profesor nadzwyczajny w Szkole Ekonomii Stosowanej i Zarządzania im. Charlesa H. Dysona.

Autorzy korzystali z witryn internetowych chińskich władz prowincji i innych źródeł internetowych, aby zebrać kompleksowy zestaw danych obejmujący prawie 2700 przepisów i regulacji dotyczących ochrony środowiska obowiązujących w co najmniej jednej z 30 prowincji w latach 2002-2013. Okres ten poprzedzał wypowiedzenie przez Chiny "wojny z zanieczyszczeniem" - wprowadzenie istotnych uregulowań, które od dawna zmieniają priorytet - ze wzrostu gospodarczego na kwestie środowiskowe. "Naprawdę przyjrzeliśmy się polityce i dokładnie przeanalizowaliśmy jej cechy i przepisy" - powiedział Si.

Naukowcy zaklasyfikowali posunięcia polityczne jako jeden z czterech typów: "dowodzenie i kontrola", na przykład nakaz wykorzystania części energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych; zachęty finansowe, w tym podatki, dotacje i pożyczki; nagrody pieniężne za ograniczenie zanieczyszczenia lub poprawę wydajności i technologii; i nagrody pozafinansowe, takie jak publiczne uznanie.

Ocenili, jak każdy rodzaj polityki wpłynął na produkt krajowy brutto Chin, produkcję przemysłową w tradycyjnych gałęziach przemysłu energetycznego i zyski nowych firm sektora energetycznego, wykorzystując publicznie dostępne dane dotyczące wskaźników ekonomicznych i spółek notowanych na giełdzie.

Si i Lin Lawell podsumowują, że polityka dowodzenia i kontroli oraz polityki wynagrodzeń pozafinansowych miały znaczący negatywny wpływ na PKB, produkcję i zyski. Jednak zachęta finansowa - pożyczki na zwiększenie zużycia energii odnawialnej - poprawiła produkcję przemysłową w przemyśle naftowym i jądrowym, podobnie jak nagrody pieniężne za zmniejszenie zanieczyszczenia, które zwiększyły zyski nowego sektora energetycznego.

"Polityka środowiskowa niekoniecznie prowadzi do spadku produkcji lub zysków" - napisali autorzy.

Ich zdaniem wyniki badań są zgodne z "hipotezą Portera" - propozycją profesora Michaela Portera z Harvard Business School z 1991 r. Zgodnie z nią polityka środowiskowa może stymulować wzrost i rozwój poprzez pobudzanie technologii i innowacji biznesowych w celu zmniejszenia zarówno zanieczyszczenia, jak i kosztów.

Chociaż niektóre działania polityczne przyniosły korzyści firmom i branżom podlegającym regulacjom, badanie wykazało, że korzyści te pociągnęły za sobą koszty dla innych sektorów i całej gospodarki. Niemniej jednak, jak powiedzieli Si i Lin Lawell, koszty te należy porównać z korzyściami wynikającymi z polityk dla środowiska i społeczeństwa oraz dla regulowanych firm i branż.

Jak powiedziała Lin Lawell, ekonomiści generalnie wolą politykę środowiskową opartą na zasadach rynkowych lub motywacyjnych, z podatkiem od emisji dwutlenku węgla lub systemem zezwoleń zbywalnych stanowiącymi złoty standard. Wyniki nowych badań są argumentem za tego typu działaniami.

"Ta praca uświadomi ludziom, w tym również firmom, które mogą być przeciwne regulacjom dotyczącym ochrony środowiska, że przepisy te niekoniecznie będą szkodliwe dla ich zysków i produktywności - powiedziała Lawell. - W rzeczywistości, jeśli uregulowania promujące ochronę środowiska są starannie opracowywane, są i takie, które mogą się spodobać tym firmom".

Czytaj również:

• KOBiZE: ogólnokrajowy system handlu uprawnieniami do emisji w Chinach